News - Haberler
BeşiktaşlıRachid Gezzal: "Şampiyonluğun en büyük adaylarından biriyiz"
Beşiktaşlı Rachid Gezzal: "Şampiyonluğun en büyük adaylarından biriyiz" Beşiktaş Dergisi’nin ocak sayısında Rachid Ghezzal samimi açıklamalar yaptı. Futbolcu olmasında abisinin katkıları olduğunu söyleyen yıldız oyuncu, "Buradaki ortamı Lyon’a benzetiyorum" dedi. Beşiktaş’ın yıldız ismi Rachid Ghezzal, kulüp dergisine konuştu. Alınan seri galibiyetlerle iyi bir hava yakalandığını ifade eden Ghezzal, "Şu anda şampiyonluğun en büyük adaylarından birisi biziz" dedi.Beşiktaş Dergisi’nin ocak sayısında Rachid Ghezzal samimi açıklamalar yaptı. Futbolcu olmasında abisinin katkıları olduğunu belirten ve yeniden şampiyonluğa oynayan bir takımda forma giydiği için çok mutlu olduğunu söyleyen yıldız oyuncu, "Buradaki ortamı Lyon’a benzetiyorum çünkü orada da şampiyon olmak ve Şampiyonlar Ligi’ne gitmek için oynanır. Sezona istediğimiz gibi başlamadık ama seri galibiyetler aldığımız için şu an en büyük adaylardan biriyiz" dedi. İtalya, Fransa ve İngiltere’de forma giyen Ghezzal, "İtalya’da abartılı bir taktik çalışması var. Türkiye bu konuda biraz İngiltere’ye benziyor. Hem taktik çalışma var hem de oyunun akışına bağlı olarak bize belirli bir serbestlik bırakılıyor" ifadelerini kullandı. Takımdaki arkadaşlığa da vurgu yapan başarılı oyuncu, "Hocamız ve yardımcıları, geldiğim günden beri bana çok yakın davrandılar ve güvenlerini gösterdiler. Bu yüzden onlara teşekkür ediyorum. Ben de sahada elimden geleni yapmaya, katkı sağlamaya çalışıyorum" diye konuştu. İHAİzmir, "AvrupalıSeçkin Destinasyonlar Projesi"nde ilk beşe girdi
İzmir, "Avrupalı Seçkin Destinasyonlar Projesi"nde ilk beşe girdi Avrupalı Seçkin Destinasyonlar Projesi (EDEN) 2019’a “Yarımada İzmir” destinasyonu ile katılan İzmir Büyükşehir Belediyesi ilk 5 finalist arasına girdi. İl Kültür ve Turizm Müdürü Murat Karaçanta, İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer’i makamında ziyaret ederek kültür turizmine verdiği destekten dolayı teşekkür etti. İzmir Büyükşehir Belediyesi “Sağlık ve Esenlik” temasıyla yapılan Avrupalı Seçkin Destinasyonlar Projesi (EDEN) 2019’da “Yarımada İzmir” destinasyonu ile ilk beş finalist arasına girdi. Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın yürütücülüğünü üstlendiği ve Türkiye’den 33 şehrin katıldığı yarışmada İzmir, pek çok alternatif turizm türünü bir arada bulunduran Yarımada İzmir projesiyle öne çıktı. Pandemi nedeniyle ödül töreni yapılamadığı için Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın katılımcı şehirlere verdiği plaketi İl Kültür ve Turizm Müdürü Murat Karaçanta Başkan Tunç Soyer’e sundu. Karaçanta Soyer’e kültür turizmine verdiği destek için teşekkür ederek “Bu projede Büyükşehir’in ilgili birimleriyle koordinasyon iç inde çok başarılı bir çalışma yürüttük” dedi. Karaçanta ve Soyer, İzmir’in termal turizm olanakları çerçevesinde işbirliği vurgusu yaptı.YARIMADA İZMİR ROTALARI TANITILDIAvrupa Komisyonu tarafından geliştirilen Avrupalı Seçkin Destinasyonlar Projesi (EDEN-European Destinations of Excellence) ile Avrupa turist destinasyonlarının ortak/farklı özelliklerine ve değerlerine dikkat çekmek, turizmin sosyal, kültürel ve çevresel sürdürülebilirliğini sağlamak amaçlanıyor. 2007 yılından bu yana Avrupa Komisyonu tarafından her yıl farklı bir temayla “Avrupalı Seçkin Destinasyonlar” yarışması düzenleniyor. Bu kapsamda sürdürülebilir turizm anlayışını benimseyen ve gelişim gösterme potansiyeli yüksek destinasyonlar belirlenerek ortak bilgi ve iletişim ağına dahil ediliyor. EDEN ağına dahil olan destinasyonlar için tanıtım filmleri hazırlanıyor, basın, internet ve sosyal medya araçları ile tanıtım faaliyetleri yürütülüyor.İzmir Büyükşehir Belediyesi EDEN 2019’a “Yarımada İzmir” destinasyonu ile katıldı. Bu kapsamda Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan bir heyet gözlem ve inceleme için 2-3 Mart 2020 tarihlerinde İzmir’e geldi. Gezide Karaburun, Çeşme, Seferihisar ve Urla destinasyonlarındaki rotalar tanıtıldı. Başvurular arasında yapılan değerlendirme sonucu İzmir; Afyonkarahisar, Ankara, Balıkesir ve Kayseri ile birlikte ilk beş finalist arasına girerken, Balıkesir–Kaz Dağları Destinasyonu 2019 Eden Ödülü’nü kazandı.“YARIMADA İZMİR”Yarımada’nın zenginliklerini koruyarak yaşatmak, bölgeyi kendi kaynaklarıyla kalkındırmak ve gelecek kuşaklara miras bırakmak amacıyla hayata geçirilen Yarımada İzmir; “Gezi Rotaları Projesi”, “Yerel Üretim Projeleri” ve “Meslek Edindirme Projesi” olmak üzere üç ana başlık altında toplanıyor. Yarımada’nın planlı gelişmesi ve kalkınması hedefiyle hazırlanan projeyle bölgenin doğal, kültürel, tarihi dokusunun korunarak yaşatılması, geçimini tarım ve turizmden sağlayan Yarımada halkının bu işleri daha nitelikli ve donanımlı yapar hale gelmesi ve İzmir’in Yarımada ile birlikte kalkındırılması amaçlanıyor. İZMİR / CumhuriyetSiber Haklar UzmanıYaman Akdeniz anlattı: WhatsApp’ısilmekçözüm mü?
Siber Haklar Uzmanı Yaman Akdeniz anlattı: WhatsApp’ı silmek çözüm mü? WhatsApp'ın yeni gizlilik sözleşmesine ilişkin değerlendirmelerde bulunan Siber Haklar Uzmanı Hukukçu Yaman Akdeniz, "Dayatma ve zorlama usulü ile keyfi bir şekilde yapılan bu uygulamaları kullanıcılar olarak kabul etmek zorunda değiliz" dedi. WhatsApp, güncellenen ve uygulamanın kullanımına devam edilmesine yönelik 8 Şubat'a kadar onaylanması gereken gizlilik sözleşmesiyle ilgili bir açıklama yaptı. Açıklamanın ardından pek çok kişi "WhatsApp uygulamasını silmeli miyiz, veri güvenliğimizi nasıl sağlayacağız" sorularını yöneltmeye başladı. Cumhuriyet.com.tr'ye konuşan Siber Haklar Uzmanı Yaman Akdeniz, Facebook'un AB içinde yapamadığını da Türkiye dahil dünyanın diğer ülkelerinde yapabiliyor olmasının kabul edilebilir bir politika olmadığını söyleyerek, herkesin bilinçli bir tercih yapması gerektiğini söyledi.Yeni gizlilik politikasının farkını anlatan Akdeniz, "Artık kullanıcılardan dayatma usulü ile rızaları talep ediliyor ve rıza verilmez ise kullanıcılar WhatsApp'ı 8 Şubat 2021 tarihinden sonra kullanamayacak hale geliyor. En önemli değişiklik, Facebook topladığı verileri Facebook bünyesindeki diğer şirketlerle paylaştırıp ve verileri eşleştirerek kullanmak istiyor" dedi.Rıza vermeyen kullanıcıların 8 Şubat tarihinden sonra bu servisi artık kullanamayacaklarını anımsatan Akdeniz, "Sözleşmeyi kabul etmemek ve uygulamayı silmenin bir farkı yok. Alternatifler tabii ki var ve özellikle Signal gibi servislerin, kullanıcıların verilerine karşı daha saygılı olduğu ve gizlilik politikalarını kullanıcıların lehine uyguladığını söylemek mümkün" diyerek, ayrıca Signal'den başka bir servis tavsiye etmediğini de ekledi."TİCARİ GÜCÜNÜ GÜÇLENDİRİP, BU BİLGİLERDEN YARARLANACAK"Mark Zuckerberg daha önce yaptığı bir açıklamada “uçtan uca şifreleme” özelliği ile Facebook dahi mesajlara erişemiyor demişti. Buna istinaden kullanıcıların verilerinin hangi kriterlere göre toplandığını anlatan Akdeniz, şu ifadeleri kullandı:"Kullanıcıların ürettiği ve içerikle ilgili olmayan bir çok veri var. Kim olduğunuz, nerede olduğunuz, ne beğendiğiniz, ne paylaştığınız, tercihleriniz gibi. WhatsApp kişilerin telefon numaralarını da ve genellikle de bulunduğu yeri de bildiği için önemli verilere sahip. Bunların Facebook ve Instagram verileri ile eşleşmesi, Facebook'un kullanıcılar hakkında çok daha fazla bilgiye sahip olması anlamına geliyor. Bu şekilde firma, ticari gücünü güçlendirip, bu bilgilerden yararlanacaktır."Facebook’un gözetleme üzerine kurulu olan iş modelini değerlendiren Akdeniz, "Tabii ki total bir gizlilik kullanıcılar açısından mümkün değil. Hiç bir servisin kullanılmaması da realistik değil. Facebook, Avrupa Birliği bünyesinde bu değişiklikleri yapmıyor. Dayatma ve zorlama usulü ile keyfi bir şekilde yapılan bu uygulamaları bizler de kullanıcılar olarak kabul etmek zorunda değiliz. Herkesin en azından durumun farkında olarak, bilinçli bir tercih yapması gerektiğini düşünüyorum" diye konuştu."AB İÇİNDE YAPAMADIĞINI DÜNYANIN GERİ KALANINDA YAPMASI KABUL EDİLİR DEĞİL"AB'de sözleşmenin zorunlu olmamasını sağlayan GDPR yasasını da veri güvenliği açısından değerlendiren Akdeniz, şunları kaydetti:"GDPR kişisel verilerin güvenliği konusunda hem ek güvenceler içeriyor hem de çok daha detaylı. Dolayısıyla, AB dışında Facebook'un dayatmaya çalıştığı değişiklikleri, AB içinde yapması mümkün değil. AB içinde yapamadığını da Türkiye dahil dünyanın diğer ülkelerinde yapabiliyor olması da kabul edilebilir bir politika değil. Bu tip şirketlerin kişisel veri ve gizlilik politikaları her zaman hem kullanıcıyı daha koruyucu şekilde olmalı hem de yeknesat olmalı. AB dışında yaşadığınız zaman "daha az korumaya laik" görülmek hiç hoş değil. Signal gibi kullanıcı odaklı ve gizliliğe çok daha fazla önem veren çok iyi alternatiflerin de olduğu unutulmamlı."WHATSAPP'TAN AÇIKLAMA: 'ÖZEL OLARAK KURULAN İLETİŞİMLER ETKİLEMİYOR'Son olarak bugün WhatsApp tarafından yeni sözleşme ile igili bir açıklama yapılarak şu ifadelere yer verildi: "WhatsApp'ın Facebook ile veri paylaşımını değiştirmiyor. Dünyanın neresinde olurlarsa olsunlar insanların arkadaşlarıyla veya aileleriyle özel olarak kurduğu iletişimi etkilemiyor.WhatsApp olarak insanların gizliliğini korumaya büyük önem veriyor ve gizlilik politikalarını kullanıcılarımız ile paylaşıyoruz. Bir ay boyunca yeni politikayı gözden geçirmeleri için süre tanımak adına kullanıcılarımızla WhatsApp üzerinden bu değişiklikler hakkında doğrudan iletişim kuruyoruz." Zeynep Çam'Leon Bahar’ıTakdimimdir'
'Leon Bahar’ı Takdimimdir' Leon Bahar’ı Takdimimdir, vergi mağduru Yahudi tüccar Leon Bahar’dan kalan sürgün mektupları ve dilekçeler üzerinden İkinci Dünya Savaşı yıllarının Türkiye’sine ışık tutuluyor. /Archive/2021/1/11/123636392-ic1.jpgLeon’un Aşkale’den karısı Jenny’ye gönderdiği tek fotoğrafın arkasında şunlar yazılı: ‘’Canım karıcığım, Pırnakaban’ın bu köhne ortamında daha iyisini çektirmek mümkün olmadı. Açık havada çektirdiğim bu fotoğrafta da görebileceğin gibi, birkaç tel dışında saçımda hiç beyaz yok... Uçup giden gençliğimden bana kalan tek iz de bu zaten... Hasretle kucaklarım... ”Varlık Vergisi’nin 77. yılında, tam da verginin TBMM’de kabul edildiği tarih olan 11 Kasım’da okurla buluşan Leon Bahar’ı Takdimimdir aynı hafta içinde ikinci baskıyı yaptı. Nurten Yalçın Erüs’ün kitabı, vergi mağduru Yahudi tüccar Leon Bahar’dan kalan sürgün mektupları ve dilekçeler üzerinden İkinci Dünya Savaşı yıllarının Türkiye’sine ışık tutuluyor.Kitabın kahramanı Leon Bahar vergi ilan edildiğinde 38 yaşında. Sultanhamam’da küçük bir tüccar. Kendisine 120 bin TL vergi geliyor. Bu, ödenmesi mümkün olmayan bir tutar. Leon Bahar da ödeyemiyor ve Şubat 1943’te Aşkale’ye sürgüne gönderiliyor. Oradan Sivrihisar’a sevk ediliyor.İstanbul ile, İstanbul’daki sevdikleri ile arasındaki mesafenin kısalması tek tesellisi oluyor, yoksa koşullar Aşkale’den beter, sarı sıcakta uçsuz bucaksız bir bozkırın ortasında kalıyor öteki mükelleflerle birlikte...MÜCADELE AZMİ...Leon Bahar’ın 1941 Mayıs ayında zorunlu askerlik vesilesiyle (Yirmi Kur’a Askerlik) Kandıra’ya gidişinden 1943 Şubat ayında Aşkale’ye sürgüne gönderilişi ve aynı yıl Aralık ayı sonunda Sivrihisar’dan salıverilmesine kadar geçen zaman kitapta gerçek belgeler ve güçlü betimlemelerle hayat bulan usta bir kurguyla okura sunuluyor.‘’Bu kitap benim için bir iç huzurdur. Varlık Vergisi gibi acı ve karanlık bir dönemle yüzleşmekten korkmadan, umuda ve insana dair, birlikte yaşama umuduna dair not düşebilmiş olmanın huzurudur. Bunu yapmama, kahramanım yani hikayenin gerçek sahibi Leon Bahar, mücadele azmi, adalet arayışı ve eşsiz muhakeme gücü ile imkan verdi’’ diyor Nurten Yalçın Erüs.LEON BAHAR’IN EDEBİ KİŞİLİĞİBelgelere uzun yıllar önce ekonomi gazeteciliği yaptığı dönemde ulaşmış. Hemen yazmak yerine beklemeyi tercih etmiş.“Leon Bahar’dan bana kalan külliyatı çok önemsedim. Bu önemi, bu değeri hak eden çok kapsamlı bir içerik vardı elimde. Bir yandan haksızlığa uğradığı kesin olan bir gayrimüslimin devletine yazdığı hak arama dilekçeleri; öte yandan sürgünden yazılan mektuplarla kamp yerinin, sürgün hayatının bugüne kadar hiç bilinmeyen ayrıntıları... Öte yandan bir baba, bir eş olarak yaşadıkları. Karısına yazdığı aşk dolu, hasret dolu mektuplar. Toplumsal vicdana seslenen kuvvetli metinler. İşte bu külliyatı hazmettiğimi, Leon Bahar’ın edebi diline yakınlaştığımı, dönem kitabı hassasiyetini karşılayacak araştırma ve bilgi derinliğine ulaştığımı hissettiğim an oturdum yazmaya” sözleri, kitabın ince örülmüş sıkı dokunmuş, oya gibi işlenmiş dünyasının, her biri özenle seçilmiş cümlelerinin ardındaki emeği anlamak için bir referans olabilir./Archive/2021/1/11/123659673-ic2.jpgPÜR GERÇEĞİN BELGE VE MEKTUPLARIBiyografik romanlarda gerçek nerede başlar nerede biter, neresi kahramanın neresi yazarındır sorusu çokça merak uyandıran, cevabı da çoğu zaman her okuru memnun etmeyen bir meseledir. Kitabın pür gerçeğini romanın kahramanından kalan belge ve mektuplar oluşturuyor. Belgeler arasındaki anlatımlar ise yazarın dönem araştırmalarından ve kendi yazınsal ve entelektüel birikiminden doğmuş, işin kurgu tarafını oluşturuyor. Ama kabul etmek gerekir ki yazar, gerçekle kurguda ya da bir başka deyişle kahramanı ile kendisi arasında tercihini daha çok Leon’dan yana kullanmış.“Okumaya meraklı, yazmaya meraklı bir adam Leon. Öğrenme merakı içinde. Fransızcayı da keman çalmayı da onca imkânsızlık içinde kendi kendine öğrenmiş... Güzelliklerden hoşlanıyor. Kitabı her şeyi bilen -omniscient- tekniğini kullanarak yazmaya çalıştım. Ama bildiğim her şeyi, Leon’un da bildiğini, hatta benden daha da iyi bildiğini hissettirmeye çaba harcadım’’ diyor Nurten Yalçın Erüs.GERÇEK VATANSEVERLİK!Gazete kupürleriyle, siyasi figürleriyle, şehrin türlü mekânlarıyla, devrin Türkiye ve dünya halleriyle, ekonomiyle, diplomasiyle, sanatla ilgili bir ansiklopedi dolusu bilgi var kitapta ama kahramanı ile okurunun arasına giren bir yazar yok karşımızda. Başka bir deyişle, okurun kahramana bağlanmasını şansa bırakmamış Nurten Yalçın Erüs.Şair Edip Dürüst Tüccar Leon Bahar’ı Takdimimdir; yazarının akıcı anlatımıyla Nişantaşı, Bebek, Sultanhamam’dan başlayarak 1940’lı yılların İstanbul’unu, Haydarpaşa’dan Fındıklıyan Han’a İstanbul’u güzelleştiren tarihi binaları ve şehre dair pek çok ayrıntıyı okuyucunun gözünde canlandırıyor.Bunun yanı sıra Kandıra’dan Aşkale’ye, Aşkale’den Sivrihisar’a uzanan bir Anadolu güncesine de ev sahipliği yapıyor. Bir karı kocanın zorunlu ayrılığını, çetrefilli aile ilişkilerini, evlat sevgisini, dostlukların yarattığı mucizeleri, gerçek vatanseverliğe dair samimi ifşaatları ve adalete olan özlemi alabildiğince derinlikli işleyen kitap, yeni yıl okumaları için kuvvetli bir tavsiye...Şair, Edip, Dürüst Tüccar Leon Bahar’ı Takdimimdir / Nurten Yalçın Erüs / Kırmızı Kedi Yayınevi / 480 s. Hande SönmezŞiiriyle Filistin’e bayrak oldu; Mahmud Derviş
Şiiriyle Filistin’e bayrak oldu; Mahmud Derviş Mahmud Derviş (1941-2008) hiçbir zaman okuyucularının beklentilerine teslim olmadı. Bunun yerine okurlarını, yeni şiirsel konu ve biçimlere doğru maceralara katılmaya davet etti. Her ne kadar "Filistin'in ulusal şairi" olarak değerlendirilse de Yunan, Roma, İran, Yahudi, Süryani, Kenan, Sümer ve Osmanlı tarih ve mitolojisinden de yararlandı. Hayatı boyunca on düzyazı kitap ve düzinelerce şiir kitabı yayımladı. 1996’da şair Helit Yeshurun'a verdiği bir röportajda, her şiirin kendi başlangıcını yarattığını ve "dünyayı yeniden inşa ettiğini" ifade etti. Türkçede yeni yayımlanan Badem Çiçeği Gibi yahut Daha Ötesi kitabından yola çıkıp çevirmeni Mehmet Hakkı Suçin’le Mahmud Derviş ve şiirini konuştuk. /Archive/2021/1/11/122205870-ic1.jpg- Mahmud Derviş'in eserlerini inceldiğimizde kendisini sürekli yeniden inşa ettiğini ve en sonunda birden fazla Mahmud Derviş'in ortaya çıktığını görürüz. Şiirleri "Kimlik Kartı" gibi marş haline gelmiş şiirlerden Fi Hadrat al-Ghiyab [Yokluğun Varlığında] düzyazıya yaklaşan eserlere kadar geniş bir yelpazeye yayılır. Eğer biri size "Nereden başlamalıyım?" diye sorsa ne önerirsiniz?Mahmud Derviş’in, sürekli kendini yeniden inşa ederek devam etmiş olan şiir hayatıyla ilgili birkaç kavşaktan söz etmek mümkündür. Klasik Arap kasidesi ile romantik şiir etkisindeki şiir anlayışı, altmışlı yıllarda yerini devrimci ve toplumcu bir şiir anlayışına bırakır. Bahsettiğiniz “Kimlik Kartı” şiiri bu dönemin ürünüdür.Mahmud Derviş’i çevirmeye başladığımda Türkçede Mahmud Derviş neredeyse sadece bu ve buna benzer şiirleriyle tanınıyordu. Oysa şairin kendisi, “sadece” bu şiirlerle tanınmaktan rahatsızlık duyuyordu. Bu yüzden aslında “Nereden başlamalıyım?” sorusu öncelikle çevirmen olarak benim kendi kendime sorduğum bir sorudur./Archive/2021/1/11/122214761-ic2.jpgESERLERİNDEKİ BİYOGRAFİK İZLEREserlerini inceledikten sonra şairin hayatının son yirmi yılında yayımlanan eserlerine odaklanmayı tercih ettim. Derviş, neredeyse her beş yıla bir kitap sığdırmıştı: Atı Neden Yalnız Bıraktın (1995), Mural (2000), Badem Çiçeği Gibi yahut Daha Ötesi (2005), Bu Şiirin Bitmesini İstemiyorum (2009).Bu eserlerin ortak özelliği biyografik özellikler taşımalarıdır.Fakat bu biyografi, şairin yalnızca hayat hikâyesinden ibaret değildir. Başta Filistin olmak üzere Ortadoğu coğrafyasının, tarihinin, zamanın, mekânın, varoluşun, beden ve ruhun da hikâyesidir. Bu nedenle okuyucuya, “şu eserden başlayın” gibi kesin önerilerde bulunmak yerine esnek önerilerde bulunabilirim.Düzyazıya yakın ama şiirsel söyleyişi yüksek, günlük dil tonlarının hâkim olduğu şiirler okumak isteyenler Badem Çiçeği Gibi yahut Daha Ötesi ile başlayıp sonra öteki kitaplardan hangisini isterlerse onunla okuma deneyimlerine devam edebilirler. Biyografik nitelikte bir eserle başlamak isteyenler ise Atı Neden Yalnız Bıraktın ile başlayıp sonraki kitaplarla okumalarını sürdürebilirler./Archive/2021/1/11/122222776-kapakic3.jpg‘TEK TİP OKUYUCU MÜMKÜN DEĞİL’- Atı Neden Yalnız Bıraktın gibi bazı kitaplarda Derviş sadece kendi hikâyesini değil aynı zamanda Filistin'in kolektif tarihini de anlatır. Aslında sadece Filistin'in değil Kenan, İbrani, Yunan, Roma, İran, Mısır, Arap, Osmanlı, İngiliz ve Fransız tarihini de epik ve efsanevi tarzda, ama gündelik dili de kullanarak anlatır. Acaba Türk okuyucular bu tarih ya da hikâyede kendilerini Arap, Fransız ya da İngiliz okuyuculardan daha farklı konumlandırıyorlar mı?Doğrusu tek tip bir okuyucudan söz etmek mümkün değil. Tek bir okuyucunun bile farklı zamanlarda okuduğu metinleri alımlaması farklı olabilirken tek tip Arap, Fransız ya da İngiliz okuyucusundan söz etmek doğru değildir. Her okuyucu kültürü, birikimi ve şiir okumadaki yaratıcılığı oranında bu metinleri alımlar. Buna karşın, her okuyucunun birey olarak kültürel bir tarihe sahip olduğunu ve aldığı mirasın Derviş’in metinlerini okumasını etkileyeceğini de dikkatten kaçırmamak gerekir.Örneğin, Filistin toplumu Türkiye toplumuna göre Hıristiyanlık göndermelerine daha fazla aşinadır. Bu yüzden Derviş’in metinler arası göndermelerinin Filistinli bir okurda daha zengin çağrışım yaratması beklemek yanlış olmaz. Bu gerçeği dikkate alarak çevirilerimde, Türk okuyucusunun İncil ve Tevrat ayetlerine yapılan göndermeleri daha anlayabilmesini sağlamak için dipnotta belirttim./Archive/2021/1/11/122230448-ic4.jpg‘ARAPÇANIN TÜM SES VE RİTİMLERİNDEN YARARLANIR’- Derviş, bir tempo, bir ritim yakalayarak işe koyulduğundan ve müzikaliteyi bulmak için bir fikir, bir imge ya da bir olaya ihtiyaç duyduğundan bahseder. Türkçede onun şiirlerindeki bu ritmi ve müzikaliteyi yeniden nasıl inşa ediyorsunuz?Mahmud Derviş şiirlerinde, Arapçanın bütün ses ve ritim imkânlarından yararlanır. Şiirlerinde tef’ile ölçüsünü son derece esnek kullanır. Hatta aynı şiirde birkaç vezni zekice bir arada kullanabilir. Şiirlerindeki bu tef’ile ölçüsünün sağladığı çeşitlilik, şiirsel ritmin tekdüze olmasını önler. İç içe kafiyeler, aliterasyonlar, tekrarlar, cinaslar şiirin ritmini iyice yükseltir.Ses zenginliğiyle anlamsal zenginliğin iç içe olduğu bu şiiri, hedef dilde aynı etkide yeniden yaratmak kolay değildir.Mahmud Derviş Badem Çiçeği Gibi yahut Daha Ötesi’nde, düzyazıya yakın ritimli şiirler ortaya koyar. Hatta kitabın başında Ebu Hayyân et-Tevhidi’nin şu sözlerini alıntılar: “En güzel söz, nesri andıran nazım ile nazmı andıran nesir arasında bir imge niteliğini taşıyan sözdür…”Şiiri düzyazıya yaklaştıkça günlük dilin etkisi daha fazla görülür. Dolayısıyla çeviri yaklaşımı kitaptan kitaba, hatta şiirden şiire de farklılıklar gösterir.Ben, Derviş şiirini Türkçeye çevirmeye başlamadan önce onu biçim açısından analiz ederim. Muhtemel çeviri kayıplarını nasıl telafi edebileceğimi inceden kestirmeye çalışırım. Okurken notlar alırım. Dahası eğer Mahmud Derviş o şiiri önceden seslendirmişse şiiri onun sesinden de dinlerim.Bu şekilde, şairin şiirdeki sesini yakalamaya çalışırım. Çeviriye daha sonra başlarım. Sadece içeriği Türkçeye aktarmakla yetinmem, şiirlerdeki ritmi ve müzikaliteyi de bir şekilde yaratmaya çalışırım.Türk edebiyatından seksene yakın eseri Arapçaya çevirmiş olan rahmetli Abdulkadir Abdelli, “Senin Türkçe çevirilerini okurken Mahmud Derviş’i Arapçada okuyormuş gibi hissediyorum” derdi.- Derviş'in son dönem şiir kitapları arasından çevirdiğiniz kitaplarını başka dillerden başka kitaplarla konuştursanız hangi kitapları seçerdiniz?Mahmud Derviş eserlerinin, Nâzım Hikmet ve Yehuda Amihay’ın eserleriyle konuşmasını isterdim. Aralarında ilginç diyaloglar olabilirdi sanırım.Badem Çiçeği Gibi yahut Daha Ötesi / Mahmud Derviş / Türkçesi: Mehmet Hakkı Suçin / Everest Yayınları / 120 s. / 2020. Marcia Lynx QualeyEndonezya’da yolcu uçağının düştüğübölgede arama kurtarmaçalışmalarısürüyor
Türkçe Haberler En Son Başlıklar Endonezya’da yolcu uçağının düştüğü bölgede arama kurtarma çalışmaları sürüyor Endonezya’da yolcu uçağının düştüğü bölgede geniş çaplı arama kurtarma çalışmaları devam ediyor. Ulusal Arama Kurtarma Ajansı (BASARNAS) Koordinatörü Rasman, yaptığı açıklamada, uçağın düştüğü alanda bugünkü arama kurtarma çalışmalarının 53 gemiyle yürütüleceğini belirtti.Bölgede 2 bin 600 personelin katılımıyla 6 farklı noktada çalışmaların sürdüğünü bildiren Rasman, alandaki özel dalgıçların deniz altında uçak ve ceset parçaları aramalarına devam edeceğini aktardı.Dün yerinin tespit edildiği belirtilen uçağın karakutusu henüz denizdeki enkazdan çıkarılamadı.Öte yandan bölgedeki polis hastanesine kaldırılan 16 torba içerisindeki ceset parçalarının DNA testlerine bugün başlanılacağı bildirildi.Karakutunun çıkarılıp incelenmesiyle kazanın nedeninin aydınlatılabileceğini kaydeden yetkililer, uçağın düşüş sebebine ilişkin de henüz resmi bir açıklama yapmadı.Ulaştırma Bakanı Budi Karya Sumadi, 9 Ocak’ta düzenlediği basın toplantısında, kalkıştan yaklaşık 5 dakika sonra iletişimin kesildiği ve içinde 12 kişilik mürettebat ile 50 yolcunun bulunduğu "SJ182" sefer sayılı yolcu uçağının başkent Cakarta'nın kuzey açıklarındaki Laki ve Lancang Adası arasındaki noktaya düştüğünü açıklamıştı.Ulaştırma Bakanlığı Sözcüsü Adita Irawati, en son iletişimin 9 Ocak’ta yerel saatle 14.40'ta gerçekleştirildiği uçağın Cakarta-Pontianak seferini yapmak üzere havalandığını bildirmişti.Endonezya Donanması, yolcu uçağının enkazının başkent Cakarta sahilinin kuzeyindeki Thousand Adaları açıklarında 4 ayrı noktaya dağıldığını ifade etmişti.Küresel uçuşları takip eden Flightradar24'ün sosyal medya hesabından yapılan açıklamada, uçağın kalkıştan 4 dakika sonra yaklaşık 11 bin fite (3 bin 352 metre) çıktığı, daha sonra 1 dakikadan kısa sürede 250 fite düştüğü ve hava trafik kontrolü merkeziyle irtibatının kesildiği belirtilmişti. AAABD Temsilciler Meclisi BaşkanıPelosi'den "Trump görevden alınmazsa azil sürecine başlıyoruz" mesajı
ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Pelosi'den "Trump görevden alınmazsa azil sürecine başlıyoruz" mesajı ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Demokrat Nancy Pelosi, Başkan Yardımcısı Mike Pence'in Başkan Donald Trump'ın görevden alınması sürecini işletmemesi durumunda azil sürecine derhal başlayacaklarını açıkladı. Temsilciler Meclisi Başkanı Pelosi, Meclisteki Demokratlara gönderdiği mektupta, 6 Ocak'taki Kongre baskınından sorumlu tuttukları Trump'ın azil sürecine ilişkin izleyecekleri yönteme açıklık getirdi.Pelosi, Anayasanın 25. Ek Maddesini işletmesi suretiyle Pence'in Trump'ın görevden alınması sürecini başlatması için pazartesi günü Mecliste bir tasarıyı gündeme getireceklerini belirtti.Söz konusu tasarının öncelikle "oy birliğiyle" kabul edilip edilmeyeceğine bakacaklarını kaydeden Pelosi, oy birliğinin sağlanamaması durumunda salı günü tasarıyı Temsilciler Meclisi Genel Kurulunda oylayıp kabul edeceklerini bildirdi.Tasarıda, Başkan Yardımcısı Pence'e, Trump'ın görevden alınması işlemleri için 24 saat süre verileceğini vurgulayan Pelosi, bu sürenin ardından Trump'ın azil sürecine Mecliste başlayacaklarını kaydetti.Pelosi'nin mektubunda Trump'ın azline ilişkin oylamanın hangi tarihte yapılabileceğine ilişkin bir detay paylaşılmadı ancak söz konusu oylamanın 20 Ocak'taki yemin töreninden önce yapılmasına kesin gözüyle bakılıyor.ABD yasalarına göre belli ihlallerden dolayı bir başkanın görevden alınmasına ilişkin süreçte Temsilciler Meclisi, başkana suçlamaları yönelten (impeachment) savcılık makamı, Senato ise başkanın suçlu olup olmadığına karar verilen jüri görevi görüyor.Temsilciler Meclisi Genel Kurulunda 18 Aralık 2019'da yapılan oylamada Trump'a yönelik "görevini kötüye kullanmak" ve "Kongre'nin işleyişini engellemek" suçlamaları kabul edilmişti. Trump, 6 Şubat 2020'de Senatoda yapılan oylamada her iki suçlamadan da aklanmıştı. AABirinciİnönüSavaşı’nın 100. Yıldönümü: Birinciİnönüzaferi, milli mücadele içinçokönemli kazanımlar sağladı
Birinci İnönü Savaşı’nın 100. Yıldönümü: Birinci İnönü zaferi, milli mücadele için çok önemli kazanımlar sağladı Padişahçı ve halifeci kimi yazarlar, politikacılar, I. İnönü Zaferi’ni küçümseyici yazılar yazmışlardır. İngiliz Yüksek Komiseri ne diyor: “Bu zafer sadece Yunanistan’a karşı değil, aynı zamanda İngilizlere de karşı kazanılmış bir zaferdir.” Bu cümleden sonra, Milli Mücadele komutanlarına saldıran vicdansızların yüzleri acaba kızarıyor mu? Milli Mücadele’nin sınır taşı başlığını taşıyan dünkü yazımızda, I. İnönü Savaşı öncesi genel durumu incelemiştik.6 Ocak 1921’de, Ethem birliklerinin Batı Cephesi’ne karşı saldırıya geçtiğini, aynı tarihte Yunan ordusunun da ileri harekâta başladığını belirtmiştik.Şimdi savaşın gelişme durumuna bakalım.Yunan ileri harekâtı üç koldan ilerleyerek 9 Ocak 1921 günü İnönü köyü mevzilerinin önüne geldi ve 10 Ocak sabaha karşı saldırıya geçti.9 Ocak gecesi Kütahya’dan İnönü’ye gelen Batı Cephesi Komutanı Albay İsmet Bey, hiç zaman yitirmeden karargâha gitti.Birkaç gündür süren kar yağışı nedeniyle askeri mevziler çamur içindeydi, askerler yorgundu, bitkin düşmüşlerdi. Tablo hiç iç açıcı değildi. Askerlerin üstü başı perişan, dört gündür yarı aç, yarı tok, canlarını dişlerine takmış savaşıyorlardı.10 Ocak günü hava sisliydi. Asker ve araç gereç yetersizliği nedeniyle cephede açıklıklar ortaya çıkmıştı. Yunan kuvvetleri demiryolunun doğusundaki, Poyraz köyüne girdiler ve İnönü istasyonuna kadar ilerlediler.Cephe Komutanı İsmet Bey, karargâhı hızla İnönü’ye doğru kaydırdı. Karşılıklı saldırılar sürüyordu. Gerek Türk gerekse Yunan kuvvetleri 6 Ocak 1921’den beri süren çarpışmalardan yorgun düşmüşlerdi.Tüm bu olumsuzluklara karşın Türk askeri Yunan güçlerinin saldırılarını dirençle karşılıyordu. Açıkçası, Yunan askeri birlikleri Türk mevzilerini daha önce yaptıkları gibi aşamıyorlardı. Yunan saldırıları her şeye karşın kırılıyordu.10 Ocak gece yarısı her iki taraf yeni mevzi almak için geri çekilmeye başladı. Geriye çekilen Yunan birlikleriyle, bu kez 24. Tümen karşı karşıya geldi. Yunan birlikleri büyük panik yaşadılar, yepyeni bir saldırıyla karşılaştıklarını sandılar.Albay İsmet Bey komutasındaki Türk ordusu cepheyi çok iyi tutuyordu. Yunan işgal güçlerinin 15 Mayıs 1919’da İzmir’e çıktıkları tarihten bugüne kadar tam 8 ay geçmişti ve ilk kez beklemedikleri bir dirençle karşılaşıyorlardı. Sonuçta 10 Ocak’ı 11 Ocak’a bağlayan gece Yunan güçleri geriye çekilmeye başladılar ve sabaha kadar Bursa yönünde çekilişlerini sürdürdüler.YUNAN GÜÇLERİNİN SALDIRI NEDENLERİ10 Ocak, Birinci İnönü Savaşı’nın en şiddetli günüydü. İsmet İnönü, bu Yunan saldırısını Hatıralar’da şöyle değerlendiriyor:“Benim tahminime göre, düşman hakkımızda şöyle düşünmüştür: Her taraf boştur. Zaten ordu zayıf bir haldedir. Sekiz aydan beri iç isyanlarla fena halde yorulmuş ve yıpranmıştır. Şimdi yeni bir isyanla (Ethem konusu) ikiye bölündükleri için Anadolu’da istediğimiz kadar ilerleyebiliriz.Tabii böyle düşünüyorlar ve hiçbir direnç görmeden ilerleyeceklerine inanarak hazırlanıyorlar ve bu harekâta girişiyorlar. Şimdi hiç ummadıkları bir dirençle karşılaşınca, moralleri bozuldu. Gerçekten son derece yorgun bir durumda cepheye yetişen kuvvetler, kendilerinden beklenilmeyecek şiddette savaşıyorlardı.10 Ocak gün boyunca ve gece boyunca süren savaş sonrası Yunan birliklerinin direnci kırıldı... İşte Birinci İnönü Savaşı budur. Bu savaşta düşman harekâtı ile Ethem harekâtı birlikte olmuştur.”/Archive/2021/1/11/004554545-alev-coskun-yazi-bilgi.jpgKUVVETİMİZ TAKİBE YETMİYORMademki Yunan birlikleri başarılı olamadı ve geriye çekilmeye başladı, öyleyse neden takip edilmedi? Neden imha edilmedi? Bu sorular çok sorulmuştur.Albay İsmet Bey bu soruya çok yalın ve sade bir yanıt verir. Şöyle der:“İnönü cephesinden çekilen düşmanı ancak hafif kuvvetlerle takip ettik. Fakat Bursa’yı zorlamadık. Çünkü hem kuvvetimiz takibe yetmeyecek kadar azdı, hem de asker çok yorgundu.”Bir kurmay subay olan Fikret Bayır, Strateji Ustası Atatürk adlı kitabında Birinci İnönü Savaşı’nın “zamana karşı kazanılmış bir başarı” olduğunu yazıyor.Bayır, bu savaşın, tarihçilerin pek üzerinde durmadıkları ama 11 Ocak 1921 sabahı Yunan kuvvetlerini taarruz etmekten vazgeçiren olgunun “Taktik Derinlikte Geri Harekât” uygulaması olduğunu belirtiyor.Buna göre cephe komutanı sağlam bir savunma hattı oluşturuyor, taktik derinliğin ötesine geçmeyen küçük bir toprak kaybına karşılık savaşı kazanma stratejisi uyguluyordu. Bayır’a göre “bu savaşta Türk tarafı çok hareketli ve enerjik savaşıyor, çizgi (hat) savunması yerine, alan (satıh) savunması yapıyordu.”O günkü koşullarda, Ankara ordusu küçük de olsa bir başarı elde etmek zorundaydı. Bu durumu İsmet İnönü şöyle anlatıyor:“Devleti kurmak için, Büyük Millet Meclisi’nin saygınlığını, etkinliğini ve egemenliğini sağlamak için küçük çapta da olsa, böyle bir savaşı kazanmaya mecburduk.”‘KESİN ZAFERE HAYIRLI BAŞLANGIÇ’Savaşı Ankara’da dakikası dakikasına izleyen Mustafa Kemal, 11 Ocak 1921 günü Cephe Komutanı Albay İsmet Bey’e bir kutlama telgrafı gönderdi ve “Bu başarının kesin zafere hayırlı bir başlangıç olmasını Allah’tan dilerim” dedi.Bu tanımlama, ileriye dönük bir umut ışığı idi.ATATÜRK: ÇOK ÇOK MESELE ÇÖZÜLDÜ...Atatürk, Birinci İnönü Savaşı’nın son derece önemli sonuçlar yarattığını kabul etmiştir. Bu durumu İnönü şöyle anlatıyor:“Savaştan az bir süre sonra birkaç gün için Mustafa Kemal Paşa’ya durum hakkında bilgi vermek için Ankara’ya geldim. Mustafa Kemal Paşa çok memnun olmuştu. Beni istasyonda karşıladı. Kendisine ‘Büyük mesele halledildi’ dedim.‘Hangi büyük mesele? Çok, çok mesele hallolundu’ diye cevap verdi.O kadar memnun görünüyordu ki... Hükümet henüz kuruluyordu. Ordu kurulacak mı kurulmayacak mı endişelerinden sıyrılmak ve ilerisi ne olacak gibi şüphe ve duraksamalar içinde bulunan bir atmosferden birdenbire sıyrılarak normal bir savaşın düzenlerine, şevkine ve manevi kuvvetlerine girmiş olduğumuz bir devredeydik.”KAZANIMLARAtatürk’ün “çok çok mesele çözüldü” derken söylemek istediği şu noktalardır:Bu savaşla,1. TBMM Meşruiyet kazandı.2. Düzenli ordu düşüncesi kendisini kabul ettirdi.3. Kuvayi Milliye moral kazandı.4. Ankara ile bütün dünya ilişki kurmaya başladı.I. İnönü Savaşı’nın sonuçlarının kesinleşmesinden hemen sonra İstanbul’daki İngiliz Yüksek Komiseri Horace Rumbold’un İngiltere’nin o günkü Dışişleri Bakanı Lord Curzon’a gönderdiği uzun rapor ilginçtir. Rumbold, Birinci İnönü Savaşı’nın önemini belirtiyor ve yargısını şöyle ortaya koyuyordu:“Mustafa Kemal’e artık çetebaşı gözüyle bakmak faydasızdır. Onun Anadolu’daki hükümeti etkindir.”Aynı günlerdeki bir başka raporunda Rumbold şöyle yazmış:“Ocak 1921’de Yunan saldırısının geriye püskürtülerek önlenmesini Kemalistler, yalnız Yunanistan’a karşı değil, aynı zamanda İngiltere’ye karşı da kazanılmış bir zafer sayıyorlar.”ZAFER GÖKTEN BİR MÜJDE GİBİ İNDİİstanbul gazeteleri, hatta her gün Mustafa Kemal’e kan kusan Alemdar, Peyami Sabah bile bu başarıyı kutlamak zorunda kalıyordu. İstanbul gazetelerinde Mustafa Kemal Paşa’nın ve Birinci İnönü Savaşı sonrasında General olan İsmet Paşa’nın resimleri yer almaya başlamıştı. Türk milleti, yıllardır hasret kaldığı bu başarı karşısında topyekûn sevinç dalgasını tadıyordu.Falih Rıfkı Atay, Çankaya adlı kitabında “Zafer İstanbul’a gökten bir müjde gibi indi” diye yazıyor ve şöyle sürdürüyor: “Gazetelerin ilk sayfaları büyük resimler ve zafer edebiyatı ile kaplanıp bezendi. Adalar’da laternalarda, ‘Zito, zito Venizelos’ şarkıları susmuştu.”İngiliz Yüksek Komiseri Rumbold, İstanbul’dan Londra’ya Dışişleri Bakanı Lord Curzon’a savaş sonucunun alınmasından birkaç gün sonra, 5 Nisan 1921’de aşağıdaki iletiyi göndermişti:“Bursa Cephesinde, İnönü’de Yunan kuvvetleri büyük yenilgiye uğradılar. Büyük zayiat verip geriye çekilmek zorunda kaldılar.”KARŞICILAR UTANMAYACAK MI?Padişahçı ve halifeci kimi yazarlar ve politikacılar, I. İnönü Zaferi’ni küçümseyici sözler söylemişler, yazılar yazmışlardır.Bu gözü dönmüşlerden kimisi de İnönü Savaşı diye bir savaş olmadığını ileriye sürmüştür. Siyasi iktidar tarafından bir dönem Türk Tarih Kurumu Başkanlığı’na getirilmiş profesör unvanlı kişi, bugünlerde “Milli Mücadele’de biz 7 düvelle falan savaşmadık. Bu tür masalları çocukken dinlemiştik ama anladık yalanmış. Tek savaştığımız devlet Yunanistan ve kısmen Fransa’dır” demiş. Milli Mücadele’yle ilgili İngiliz belgeleri yayımlandı. Kendileri bu savaşın içinde olduklarını açıkça belirtiyorlar. Bu kişinin, acaba bu belgeleri okumaya cesareti var mı?İngiliz Yüksek Komiseri ne diyor:“Bu zafer sadece Yunanistan’a karşı değil, aynı zamanda İngilizlere de karşı kazanılmış bir zaferdir.”İngiliz Yüksek Komiserinin bu cümlesinden sonra, Milli Mücadele komutanlarına saldıran vicdansızların yüzleri acaba kızarıyor mu?NOT: Bu konu, Alev Coşkun’un çok yakında yayımlanacak Samsun’dan Sonra En Zor 19 Ay kitabında ayrıntıları ile incelenmiştir. Alev CoşkunErişim engeline dönüşen‘unutulma hakkı’, muhalifler için sansür, siyasiler için geçmişin 'aklanması'
Erişim engeline dönüşen ‘unutulma hakkı’, muhalifler için sansür, siyasiler için geçmişin 'aklanması' TBMM’de kabul edilen yeni sosyal medya düzenlemesi kapsamında yer alan “unutulma hakkı”, muhalif basını sansür aracına dönüştü. Yurttaşların mağduriyetini önlemek amacıyla getirildiği savunulan “unutulma hakkı” gerekçe gösterilerek mahkeme kararlarına dayanan, belgeli, gazetecilik ödülü almış haberlere dahi erişim yasakları getiriliyor. “Unutulma hakkının” normalde yurttaşların mağduriyetini önlemek için getirildiğini belirten siber haklar uzmanı Yaman Akdeniz, “Unutulma hakkı genelde AKP’li siyasetçiler veya mevcut hükümete yakın şirketler tarafından kullanılıyor. Yaptıkları yolsuzlukların, usulsüzlüklerin üstünü kapatmaya çalışıyorlar. Türkiye’de unutulması söz konusu olmayan şeyler unutturulmaya çalışılıyor” dedi. Basın meslek örgütleri de yüzlerce habere ve içeriğe erişim engeli gelmesine tepki gösterdi. Basını engelleme çabası TBMM’de kabul edilen ve sansüre dönüşen “unutulma hakkı” ile belgeli, gazetecilik ödüllü haberlere dahi erişim engeli getiriliyor. Siber haklar uzmanı Akdeniz, “Yurttaş için çıkarılan hak, AKP’li siyasetçi veya hükümete yakın şirketlerce kullanılıyor. Yolsuzluk, sahte diploma ve usulsüzlükleri kapatmaya çalışıyor, basını engelliyor ve unutulmayacak şeyleri unutturmak istiyorlar” dedi./Archive/2021/1/11/011457358-z-1.png/Archive/2021/1/11/011458952-z-2.png/Archive/2021/1/11/011458327-z-3.pngAYDA YÜZLERCE ERİŞİM ENGELİSosyal medya düzenlemesinin geçen temmuz ayında kabul edilmesinin ardından Cumhuriyet, OdaTV, BirGün, Sözcü, Evrensel gazetelerinin haberlerinin çoğunlukta olmasının yanı sıra birçok internet sitesine ve sosyal medya içeriğine erişim engeli getirildi. Erişim engeli getirilen haberler arasında Cumhuriyet’in Cumhurbaşkanı Başdanışmanı, Gençlik ve Spor Bakan Yardımcısı, Vakıfbank Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı, eski AKP milletvekili ve eski güreşçi Hamza Yerlikaya’nın “lise diplomasının sahte” haberi de yer aldı. Siyaset gündeminde tartışma yaratan ve bir mahkeme kararına dayanan habere yayımlanmasının üzerinden 2 hafta geçmeden erişim yasağı getirildi. Yerlikaya haberinin yanı sıra 1- 31 Aralık tarihleri arasında yüzlerce haber ve tweet’e erişim yasağı kondu. Cumhuriyet’in gazecilik ödülü alan “Damat İşi Biliyor” ve “Boğaz’da kaçak var” haberlerine de erişim engeli getirilmişti.‘ARTIK ÜÇ YAPTIRIM UYGULANIYOR’‘SİYASETÇİNİN O HAKKI YOK’Akdeniz: Erişim yasakları eskiden de vardı. Temmuzda yapılan değişiklikle bunun yanına ikinci olarak içerik çıkarma eklendi. Üçüncü olarak da erişime engellenen içeriklerin arama motorları ile ilişkisinin kesilmesine karar verdiler.Üç engel yaptırımının, siyasi kimliği olan hükümete yakın kişiler tarafından kullanılan bir mekanizma olduğunu dile getiren siber haklar uzmanı Yaman Akdeniz şunları söyledi: “Hem hükümet eleştirileri hem yolsuzluk haberlerini engellenmek; yani basının görevini yapmasını engellemeye çalışıyorlar. Dolayısıyla kamuoyunun bilgi edinme hakkını da engelliyorlar. Yolsuzlukları, usulsüzlükleri kapatmaya çalışıyorlar. Biz de ‘engelliweb’ olarak bunu ifşa etmeye çalışıyoruz. İçerik çıkarma kararı geldi.”‘SİYASİ AMAÇLI’Türkiye’de birçok konuda olduğu gibi “unutulma hakkı”nın kullanımının siyasi amaçlı olduğunu vurgulayan Akdeniz, “Niye bu değişiklikler yapıldı diye baktığımız zaman arka plandaki gerekçesi bu” dedi. Akdeniz, unutulma hakkının normal yurttaşlar için olduğunu dile getirerek “Mesela geçmişte trafik cezası almıştır, sosyal medyada da sarhoş fotoğrafları paylaşılmıştır veya bir protestoya katılmıştır ve bu onun iş bulmasını zorlaştırıyordur. Bu durumlarda unutulma hakkı var ama siyasetçilerin yok. Hâkimlerin dengeleme işlemini yapmasını bekliyoruz. Bir de ifade ve basın özgürlüğü olduğunu unutmamamız lazım. Konu siyasetçiler olduğunda terazide ağır basan taraf mutlaka ve mutlaka ifade ve basın özgürlüğüdür. Bizim öğrenme hakkımız siyasetçinin unutulma hakkından daha önemlidir. Unutulması söz konusu olmayan şeyler unutturulmaya çalışılıyor” ifadelerini kullandı.BASIN MESLEK ÖRGÜTLERİNDEN TEPKİ:YOLSUZLUKLARIN ÜZERİNE ÖRTÜSİBEL GÜNEŞ, TGC Genel SekreterUnutulma hakkıyla geçmiş siliniyor yeni bir gerçeklik inşa edilmeye çalışılıyor. Gazetecilerin kamu yararı amacıyla yaptıkları haberlerin internette saklanması, toplumsal hafızanın korunması ve yurttaşların gerçeği bilme hakkı açısından büyük önem taşıyor. Demokratik bir geleceğin kurulmasına katkı sağlıyor. Sosyal medya yasası, 1 Ekim 2020 itibarıyla yürürlüğe girdi. Sosyal medyayı kısıtlamaya dönük birçok adım atıldı. Gazetecilik, düşünceyi ifade özgürlüğü üzerinde var olan olağanüstü baskının alanları genişletildi. Haber yayma ve bilgiye erişim hakkına yine müdahale edildi. Bağımsız medya kuruluşlarının haberlerinin unutulma hakkı kullanılarak internetten silinmesi ibretlik bir süreci daha gösteriyor. Yolsuzluk, yoksulluk, şiddet, saldırı gibi olayları yansıtan haberlerin unutulma hakkıyla ortadan kaldırılması tam anlamıyla sansür anlamına geliyor. Unutulma hakkının kamu yararı olan haberlerin halkın hafızasından silinmesi için kullanılması hukuk açısından da demokrasi açısından çok sorunlu. Geçmişin denetlenmesi, silinmesiyle yeni bir gerçeklik inşa edilmeye çalışılıyor. Kamu denetimini ortadan kaldırıyor. Hukuksuzlukların, yolsuzlukların, şiddetin geçmişi silinerek bir anlamda cezasız kalmasına da zemin hazırlanıyor.SANSÜRÜN ADI: ‘UNUTULMA HAKKI’PINAR TÜRENÇ, Basın Konseyi BaşkanıKamuoyunda “Sosyal Medya Yasası” olarak bilinen ve geçen ekim ayında Meclis’te kabul edilen kanunun çıkarılma amacının, aslında ifade ve basın özgürlüğünü kısıtlamak olduğu belliydi. Sadece internet ortamında suç oluşturan içeriklerin çıkarılacağı belirtilmesine karşın, tam bir “sansür” olarak uygulanmaya başlandı. Siyasallaştırılan yargı eliyle, özellikle iktidar mensuplarının adlarının karıştığı yolsuzlukları ortaya çıkaran ispatlı, belgeli yüzlerce haber, “unutulma hakkı” kötüye kullanılarak internet ortamından şimdiden çıkarıldı. Hatta eski milletvekili, bakan yardımcısı, Cumhurbaşkanı başdanışmanı ve bir bankanın yönetim kurulu üyesi olan eski sporcunun, mahkeme karıyla kesinleşen “sahte diploma kullandığı” haberleri bile “unutulma hakkı” kılıfı uydurularak internet ortamından silindi. Bu gidişle yolsuzluk ve sahtekârlıkların üzerinin örtüleceği kimseyi şaşırtmayacak. Bu, halkın haber alma hakkının engellenmesi, ifade ve basın özgürlüğü ihlali olduğu gibi; basına ağır bir sansürdür. Demokrasilerde böyle uygulamaların asla yeri yoktur.‘KAPKARA GEÇMİŞLER GÖRÜNMEZ KILINIYOR’EROL ÖNDEROĞLU, Sınır Tanımayan Gazeteciler (RSF) Türkiye temsilcisiTürkiye’de unutulma hakkına dair standartların, özellikle özel yaşamın gizliliği gibi son derece meşru bir gerekçeye dayandırılsa da şatafatlı söylemler bir kenara bırakılırsa, siyasete batmış sulh ceza hâkimlikleri eliyle geçmişe ait hukuka aykırı icraatı temizleme işine alet edildiği görülecektir. Her türlü yolsuzluk, hukuksuzluk, kayırmacılık veya usulsüzlük gibi özellikle politik sistemlerin koruduğu, hesap sormadığı icraat ve buna dair iddialar, kamuoyunun bilme hakkına karşılık geliyorsa, hiçbir düzlemde “unutulma” bir haktan yararlanamaz. Ancak Türkiye’de, “kişlik hakları” veya “unutulma hakkı” o kadar sihirli bir değnek ki, kapkara geçmişleri medyada ve internet dünyasında görünmez kılıyor. 13 Mayıs 2014’te Avrupa Birliği Mahkemesi (CJUE) İspanya Google kararında, kişisel verileri koruma adına arama motorlarında bazı bilgilerin silinmesinin yolunu açmışsa da Türkiye’deki yargının daha ziyade bir “kirli sicil” temizleme işinin bir parçası olduğunu gözlemliyoruz. Bunun da gazeteciliğin kriminalize edilmesi kadar yurttaşın körleştirilmesi gibi vahim sonuçları oluyor.YANLIŞLARIN İZLERİNİ SİLMEKGÖKHAN DURMUŞ, TGS Genel BaşkanıUnutulma hakkı demokratik ülkelerde uygulandığı gibi uygulanmıyor maalesef bizim ülkemizde. Unutulma hakkının bir insan hakkı olduğuna inanan birisi olarak, bunun bir sansüre dönüştürülmesine karşıyım. Türkiye’de sansürün bir biçimi olarak kullanılmaya başlanan unutulma hakkı, haberlere erişimi engellemeye dönüştü. İktidarın geçmişteki hatalarının, yanlışlarının, yol arkadaşlarının izlerini silmek üzere sosyal medya düzenlemesinin içerisine eklenen unutulma hakkı, birçok geçmiş haberi arşivlerden sildi. Bugünde iktidardakiler başta olmak üzere yönetenler kendileriyle ilgili haberleri ortadan kaldırmak için unutulma hakkına başvuruyor. Unutulma hakkının bir sansür aracı olarak kullanılmaması, kamu kurumlarını ve onları yönetenleri kapsamaması gerekiyor.NELER ENGELLENDİSon bir ayda erişime engelenen bazı içerikler şöyle:- 1 Aralık: Berat Albayrak’ın danışmanının açıklamaları- 2 Aralık: Birçok rektörün fakültelerde dekan vekili olması haberi- 2 Aralık: Çalık Gayrimenkul Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Taçyıldız ile ilgili haberler- 7 Aralık: Batman Gercüş’te cinsel istismara maruz bırakılan çocukla ilgili haberler- 9 Aralık: Eski AKP milletvekilinin damadı ile ilgili haberler- 10 Aralık: İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin AKP dönemine ilişkin suç duyurusu haberleri- 11 Aralık: Üst düzey bir yargı mensubu ile ilgili şiddet ve yolsuzluk haberleri- 15 Aralık: PTT’nin bir şirket ile gizli protokol imzalaması haberleri- 16 Aralık: Trakya Üniversitesi Rektörü ile ilgili haberler- 18 Aralık: AKP Şanlıurfa Gençlik Kolları Başkanı Mehmet Salih Saraç’ın belediyedeki görevine devam ettiğiyle ilgili haberler- 18 Aralık: SBK Holding Yönetim Kurulu Başkanı Hakkındaki haberler- 18 Aralık: “Kuru ekmek yiyorlarsa aç değiller demektir” diyen milletvekili haberleri- 24 Aralık: Canan Kaftancıoğlu hakkındaki takipsizlik kararı haberleri- 24 Aralık: Eski Brüksel Büyükelçiliği basın müşavirinin eroin ile yakalanması haberleri- 25 Aralık: Cübbeli Ahmet Hoca’nın damadı ve ağabeyi hakkındaki haberler- 25 Aralık: İYİ Parti milletvekili Lütfü Türkkan’ın tweet’i- 28 Aralık: Cumhurbaşkanı Başdanışmanı’nın lise diplomasının sahte olduğuyla ilgili haberler- 29 Aralık: Define kazısı sonucu yok olan Dipsiz Göl ile ilgili içerikler- 30 Aralık: Cumhurbaşkanı’nın avukatının vekâlet ücreti ile ilgili haberler- 31 Aralık: Bilal Erdoğan’ın arkadaşının ihale alması haberlerinin engellenmesi haberlerinin engellenmesi. Zehra ÖzdilekTRT telif gerekçesiyleİçişleri BakanıSüleyman Soylu’nun eski demeçlerini siliyor
TRT telif gerekçesiyle İçişleri Bakanı Süleyman Soylu’nun eski demeçlerini siliyor AKP’lilerin siyasi atmosfere uymayan eski demeçleri TRT tarafından telif gerekçesiyle kaldırılıyor. Bakan Soylu’nun Samanyolu TV’deki “HADEP”in Meclis’te olması ve MHP’nin ülkede yerinin olmadığı” sözleri de kaldırılmaya başlandı. CHP’li Özel, siyasetçilerin temizlik çabasında olduklarını belirtti. İçişleri Bakanı Süleyman Soylu’nun 12 Eylül referandumunun ardından FETÖ’nün yayın organı Samanyolu TV’de gerçekleştirdiği ve bugünkü siyasi konjonktürle uyumlu olmayan konuşmalarının, TRT aracılığıyla, sosyal medya platformlarından “telif gerekçesiyle” kaldırılmaya başlaması dikkat çekti. CHP Grup Başkanvekili Özgür Özel, TRT’nin bir süredir sosya medya sağlayacılarına başvurarak, AKP’li siyasetçilerin eski demeçlerini içeren videoların içeriğini telif hakkı gerekçesiyle engellemek amacıyla harekete geçtiğini kaydetti. Özel; İçişleri Bakanı Süleyman Soylu’nun, 12 Eylül 2010 referandumunun ardından FETÖ’ye ait bir televizyon kanalına çıkarak, “Adalet ve Kalkınma Partisi’nin bu millete yüzde 10 seçim barajını düşürme borcu vardır. DEHAP’ın parlamentoya girebilmesi gerekiyor. Yeni Türkiye’de MHP’ye yer yok” ifadelerini kullandığı videolarının, TRT ya da iş ortakları tarafından gelen “telif hakkı talepleri” gerekçe gösterilerek, engellendiğini dile getirdi. Özel, politikacıların siyasi kariyerlerindeki zikzakların görülmemesi için kendilerine adeta bir temiz kâğıdı çıkarmaya çalışmaları ve buna TRT’nin alet edilmesinin kabul edilemez olduğunu belirterek, “TRT eliyle ve telif hakkı bahanesiyle siyasetçilerin geçmişlerini silme çabası içinde oldukları açıktır” diye konuştu. Mahmut LıcalıDr. Hazal Papuççular: Ege sorunu Türk-Yunan meselesi olarak kalmalı
Dr. Hazal Papuççular: Ege sorunu Türk-Yunan meselesi olarak kalmalı Neden Dr. Hazal Papuççular? Boğaziçi Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölümü’nden mezun oldu. Aynı üniversitenin Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Enstitüsü’nde yüksek lisans ve doktora çalışmalarını tamamladı. Türk dış politikası, Türk siyasal hayatı ve siyasi tarih üzerine çalışmalar yaptı. Halen İstanbul Kültür Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü’nde öğretim üyesi olan Papuççular, “Türkiye ve Oniki Ada” kitabının da yazarı. Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar’ın, “Türkiye ile Yunanistan arasındaki problemlerin objektif şekilde değerlendirilmesini tüm üçüncü taraflardan bekliyoruz” açıklaması ve Atina’nın askeri gücünü artırma planının ardından bize de gözlerimizi Ege’ye çevirmek ve Dr. Hazal Papuççular’a sormak kaldı. Papuççular, "Türk-Yunan uyuşmazlığı spesifik bir Türkiye-AB uyuşmazlığına dönüşmemeli. Yunanistan’ın AB üyesi olması sebebiyle, AB’yi konudan azade düşünmek mümkün değil. Ama bunun tamamen bir Türkiye-AB meselesine dönüşmemesi gerekir. Eğer öyle olursa, Ege konusunda Türkiye açısından eşitsiz bir durum ortaya çıkaracaktır. Nitekim AB, içinde Türkiye ile farklı ilişkileri olan birçok ülkeyi barındırıyor. Aynı zamanda genel anlamda Türkiye ve AB ilişkilerinin diğer tüm alanlarına da sirayet edeceğini düşünüyorum" dedi.- Yunanistan ile geçen yıldan bu yana gergin bir süreç yaşanıyor. Öyle ki bir ara devreye NATO bile girdi de gerilim ancak ötelendi. Tedarik edeceği yeni araçlarla askeri gücünü artırmayı planlayan Atina, şimdi de dev bir bütçe ayırdı. Adaları silahlandırması ve asker yığmasındaki amacın Türkiye’yi tehdit olduğu görüşü hâkim. Yunanistan ile gerilim savaş noktasına taşınır mı? ABD ve AB izin verir mi?İki ülke arasında geçen yaz olduğu gibi gerilimin tırmandığı dönemler yaşanabilir, ancak bunun bir Türk-Yunan savaşına dönüşme ihtimalini çok düşük görüyorum açıkçası. Geçen yıl sizin de belirttiğiniz gibi NATO konuya müdahil olmuştu zira iki NATO ülkesi arasında çıkacak bir savaş NATO’nun mevcudiyeti açısından da bir fiyasko olurdu. Bu denklem değişmedi. Ancak NATO, AB ya da ABD’nin böyle bir duruma izin verip vermemesini bir kenara koyalım. Türkiye ve Yunanistan’ın da tam anlamıyla yaşanacak bir savaş durumunu mevcut durumları ve çıkarları açısından tercih edeceğini düşünmüyorum.- Yunanistan’ın İyon Denizi’ndeki karasularını 12 mile çıkarmasının ardından gözler Ege’ye çevrildi. Aslında TBMM, 1995’te aldığı bir kararla Yunanistan’ın Ege Denizi’ndeki karasularını 12 mile çıkarmasının bir savaş nedeni olacağını duyurmuştu. Atina, Ege Denizi’nde bunu uygulayabilir mi?İyon Denizi’nde alınan karar aslında Ege Denizi için de bir mesaj veriyor. Kararnamede Yunanistan’ın İyon Denizi’ndeki karasularını 12 mile çıkarırken diğer bölgeler için hakkını saklı tuttuğunu belirtmesi bu şekilde anlaşılmalı. Meclis’in aldığı casus belli kararı Yunanistan için hâlâ caydırıcı bir unsur. Bunu Yunan kamuoyundaki tartışmalardan da anlayabiliyoruz. Ancak uzun vadedeki konjonktürel dönüşümleri hiçbirimiz öngöremeyiz. Ege’de böyle bir kararın ilanı, Yunanistan’ın karasularının Ege’nin yüzde 70’ine tekabül etmesi anlamına geliyor. Bunun da Türkiye açısından kabul edilebilecek bir tarafı yok. O sebeple Türkiye’nin bu konuyu hassasiyetle takip etmesi gerekiyor.- Yunanistan, İsrail’le savunma anlaşması imzalıyor. S.Arabistan Yunanistan’la tatbikat için Girit’e savaş uçakları gönderiyor. Katar, S.Arabistan’la anlaşıyor. Libya’da Türkiye’nin desteklediği UUH ile birlikte Rusya, Fransa, Mısır’la görüşüyor. Tüm bu fotoğraftan “şer cephesi kuruluyor” anlamını mı çıkarmalıyız?Bu gelişmelerin Türk dış politikası açısından oldukça çetrefilli diyebileceğimiz bir fotoğraf sunduğunu kabul etmek gerekir. İki noktaya dikkat çekmek isterim: Birincisi, Katar ve Suudi Arabistan arasındaki normalleşmenin Türkiye açısından ne anlama geldiğini henüz bilmiyoruz. Bu, Türkiye’nin ilk etapta karşıladığı kadar olumlu bir gelişme de olmayabilir. İkincisi ise Türkiye’nin aktif olarak içinde bulunduğu hiçbir meselede farklı aktörler görmüyoruz. Bu da bize, konular arasında denge bulmanın zorlaşabileceğini yahut aktörlerle bozulan ya da tamir edilen ilişkilerin birden çok alana tesir edeceğini gösteriyor.- Bu arada Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, Yunanistan ile istikşafi, güven artırıcı önlemler ve ayrıştırma kapsamındaki görüşmelerin başlamasından yana olduklarını söyledi. Ne bekliyorsunuz?Bir süredir Türkiye’nin istikşafi görüşmeleri yeniden başlatmaktan yana bir tavrı olduğunu çeşitli açıklamalardan görüyoruz. Son bir haftadır da basında “iyi niyet” göstergesi olarak Oruç Reis’in çalışmalarını Antalya Körfezi’ne çektiği yazıldı. Yunanistan’a göreyse Türkiye’nin hareketi direkt olarak AB yaptırımları ile ilgili. Zaten Atina’ya göre tartışılması gereken tek şey kıta sahanlığı. O yüzden Yunanistan özellikle adaların silahlandırılması gibi diğer konuların açılmasını istemiyor ve şimdilik çekimser görünüyor. Sadece istikşafi görüşmeler olmasına rağmen tarafların beklentileri birbirlerinden epeyce farklı. Biz de beklentimizi ona göre hesaplamalıyız.- Üzerine tez yazdığınız Oniki Ada meselesine gelmek istiyorum: Öngörünüz nedir, 2021’de konuşacağımız konulardan biri midir Oniki Ada?Sanıyorum sadece 2021’de değil, sonraki yıllarda da konuşmaya devam edeceğiz. Zira, adaların siyaset ve kamuoyu tarafından tartışılması iki düzlemde gerçekleşiyor. Bir tanesi, geçmiştekine de benzer bir biçimde, Türkiye ve Yunanistan arasında gerginliğin yükseldiği dönemlere rastlıyor. 2021’de ve sonraki dönemde de Türkiye ve Yunanistan Ege ve Doğu Akdeniz’de sorun yaşadıkça adalar konuşulmaya devam edecektir. Fakat diğer taraftan konunun mevcut konjonktürden daha çok, erken Cumhuriyet dönemi tarihinin tartışılmasına odaklanan iç politikaya ilişkin kısmı da var. Yıllardan beri, bu bağlamda da adalar konusunun konuşulmadığı bir dönem olmadı.- Aslında 100 yılı aşkın süredir pek çok tartışmanın odağında yer alıyor. Bize anlatır mısınız: Oniki Ada’nın diğer Ege adalarından ne farkı var?Oniki Ada, Akdeniz’deki konumu dolayısıyla stratejik öneme sahip bir ada grubu. Türkiye açısından bakıldığında ise Anadolu’ya coğrafi olarak çok yakın, dolayısıyla güvenlik söyleminde önemli bir yer tutuyor. Ayrıca, Ege sorunları bağlamında da en problemli bölgeyi oluşturuyor. Şöyle ki: Egemenliği tartışmalı adacıklar da geçen yıl kıta sahanlığı üzerinden sıkça tartıştığımız Meis de bu grubun içinde.- Lozan bir zaferdi, ama hezimet diyenler de var. Tabii Lozan gündemdeyse Oniki Ada da masaya yatırılıyor. Lozan’da adalarla ilgili bir mücadele yürütüldü mü?Son dönemin en hararetli tartışmalarından bir tanesi… Lozan Antlaşması’nın özellikle Oniki Ada meselesine bağlanmasını bir hayli ilginç buluyorum aslında. Çünkü Ege adaları fiilen 1918’den önce elden çıkmış olduğu için “misakımilli”nin içerisinde de değil. Bu bağlamda Türk delegasyonunun Oniki Ada ile ilgili kıyasıya bir diplomasi yürüttüğünü söylemek mümkün değil. Delegasyona verilen talimatta da adalar ile ilgili “duruma göre hareket edilmesi” gerektiği yazar. Türkiye’nin adalar bağlamında daha çok çaba harcadığı grup kuzeyde Boğaz’a yakın olan adalar. Delegasyon, güvenlik perspektifinden bu gruba daha çok önem atfetmiş görünüyor. Ancak tüm bu adalar meselesini Lozan bağlamında tartışırken hataya düşmemek adına söylenmesi gereken şey, Türklerin Lozan’daki öncelikleri olmalı. Bu da bağımsızlık meselesidir. Lozan’ın temel hedefinin kapitülatif sistemden arınmış, bağımsız bir Türkiye’nin uluslararası alanda tanınması olduğunu görüyoruz. Adalar konusunda “duruma göre hareket edilmesi”ni isteyen talimat, kapitülasyonlar ile ilgili bir sorun çıktığında görüşmelerin kesilmesi gerektiğini belirtir. Kısacası Lozan’da Türkiye’nin öncelikleri bizim bugün düşündüklerimizden farklı. Bu durumu göz önünde tuttuğumuzda, Lozan’da delegasyonun çok daha önceden kaybedilen Oniki Ada ile ilgili kıyasıya müzakere yapmamış olmasının şaşırtıcı bir tarafı kalmıyor.- Ama Meis için durum farklı değil mi?Evet, Oniki Ada grubuyla ilgili tüm bu durumun tek istisnası Meis. Lozan Konferansı iki dönemden oluşur. Meis, konferansın ikinci döneminde müzakere edilen ve son dönemine kadar da masada olan meselelerinden bir tanesidir. Türk delegasyonu Meis’in kendi karasuları içinde olduğunu belirtip buna dayanarak adayı istemiştir. Ancak buna karşılık sadece İtalya değil Fransa’nın da reddi ile karşılaşmıştır. Türkiye’nin Meis isteğine karşı, Fransa tarafından Meriç sınırı, İtalya tarafından da savaş tazminatı meselesi gündeme getirilmiştir. Meis, konferansın son ayına kadar çözülemeyince ve Türkiye de bu konuda herhangi bir ilerleme göremeyince İsmet Paşa, Türkiye’nin barış için büyük bir fedakârlıkta bulunduğunu belirterek Meis meselesini kapatmıştır. Bana kalırsa Lozan’daki Meis müzakeresi adalar meselesini de aşarak konferansa ve anlaşmaya dair önemli birkaç noktayı da ortaya koyar. Birincisi, bugün, Türkiye’nin yürüttüğü Milli Mücadele’yi müttefik blokunun bölünmüşlüğü üzerinden küçümseyen tavra verilebilecek iyi cevaplardan bir tanesidir bu örnek. Zira, Meis örneğinin de gösterdiği üzere, Milli Mücadele sürecinde zaman zaman birbiriyle çelişen müttefikler Lozan’da çoğu meselede işbirliği içinde olabilmiştir. İkincisi ise Türkiye’nin kendisi için elzem gördüğü kapitülasyonlar gibi konularda problemleri aştığı vakit barış ihtiyacını ikincil konuların önüne koyduğudur. Sonuç olarak 10 yıllık bir savaştan bahsediyoruz…- Ege’de egemenliği devredilmemiş gri bölgeler var mı? Bu durumun, Türkiye ve Yunanistan arasındaki sorunda ağırlığı ne?Elimizdeki uluslararası antlaşmalara baktığımızda evet, Ege’de egemenliği açıkça bir başka ülkeye devredilmemiş bazı coğrafi formasyonlar var. Kimi araştırmacı bunları gri bölgeler kimisi de “Egemenliği Antlaşmalarla Yunanistan'a Devredilmemiş Ada, Adacıklar ve Kayalıklar” olarak adlandırıyor. Bildiğim kadarıyla gri bölgeler terimi ilk olarak Yunanistan tarafından kullanılmış. Fakat günümüzde Atina Lozan’a atıfla Ege’de gri bölgeler olmadığını belirtip tüm bu formasyonların Yunanistan’a ait olduğunu iddia ediyor ki bu Yunanistan’ın Ege’ye bakışına dair çok şey söylüyor; çünkü Lozan’a göre Türkiye’nin İtalya ya da Yunanistan’a devrettiği adalar bellidir, antlaşma bunlara bağlı adacık veya kayalıkları da sözü geçen ülkeye verir. Ancak, Oniki Ada çevresinde Türkiye’nin ismen devrettiği adalara “bağlı” konumda olmayan formasyonlar da var. Bunlar, antlaşmada zikredilerek şu ülkeye verilmiştir denmiyor. Bu sebeple de Yunanistan’ın bu bölgelerde egemenlik iddia etmesi iki ülke arasında sorun yaratıyor. Egemenliği tartışmalı ada, adacık ve kayalıklar iki ülke arasında kriz üretmeye teşne bir alanı oluşturuyor. Zaten bunun bir örneğini Kardak krizinden çok iyi biliyoruz. Maalesef son birkaç yıldır, Eşek ve Bulamaç gibi bence bu kategoriye giren adaların da Yunanistan’ın fiili işgali altında olduğunu basından okuyoruz. Bu fiili durum, Ege’de mevcut statükonun Yunanistan lehine değiştiğini gösteriyor.- “Oniki Adalar bizim” görüşüyle “Oniki Adalar Yunanistan”ın görüşü... hangi temellere dayanıyor?İkinci Dünya Savaşı sona yaklaşırken, Oniki Ada’nın geleceği konusu, özellikle Amerikalılar ve İngilizler tarafından tartışılmaya başlanmıştı. Bu tartışmaların olduğu belgeler Türkiye ve Yunanistan’ın görüşlerini tam olarak anlamak açısından fevkaladedir. Öncelikle, her iki tarafın da görüşlerini tarihe dayandırdığını söylemek mümkün. Türkiye, adaların hiçbir zaman Yunan ulus devletinin bir parçası olmadığını, yüzyıllarca Osmanlı egemenliğinde olduğunu söylerken, Yunanistan iddiasını antik döneme kadar dayandırmış ve bir nevi “anavatan” söylemi kurmuştu. Bunların dışında Türkiye’nin özellikle önemsediği iki unsurdan biri, adaların Anadolu’nun bir parçası olduğuna atıfla coğrafya, diğeri ise güvenlikti. Türkiye’ye göre, adalar Anadolu için bir güvenlik zafiyetiydi. Yunanistan ise konuya demografik açıdan bakıyor ve adaların çoğunluğunun Rum olduğunu belirterek iddiasını nüfus üzerinden sürdürüyordu./Archive/2021/1/11/015429227-09-pabuccular-3.jpg- Kitabınızda diyorsunuz ki: “Oniki Ada’dan gelecek bir saldırı korkusu, Türkiye’yi 1930’ların ikinci yarısında İngiltere’ye ve dolaylı olarak da Fransa’ya yakınlaştırarak Türk dış politikasının genel gidişatında büyük denilebilecek bir değişiklik yaratmıştı. Bu değişikliğin sonuçları uzun yıllar kendisini hissettirecekti.” Açar mısınız, o sonuçları bugün hâlâ hissediyor muyuz?Türkiye’nin 2. Dünya Savaşı’nın hemen öncesinde İngiltere ve Fransa ile Üçlü Pakt yapması iki savaş arası dönemin görece bağımsız olarak adlandırdığımız dış politikasından farklı bir dönemi başlatacak ilk adımdı. Daha büyüğü ise savaş sonrasında Türkiye’nin Batı kampına eklemlenmesi ile geldi. Bunların hiçbiri tekdüze ve basit süreçler değildi. Hatta 2. Dünya Savaşı’nın sonu Türkiye’nin uluslararası konumu açısından oldukça sancılı bir süreci de beraberinde getirmişti. Uluslararası sistemin de dayattığı bu büyük yapısal değişiklik, yani Türkiye’nin Batı kampına eklemlenmesi, tabii ki Türk dış politikasının 20. yüzyılının ikinci yarısına damga vurmuştur diyebiliriz. Bugün Türkiye’nin NATO ülkesi olduğunu düşündüğümüzde, bu yapısal değişikliğin etkisinin günümüze kadar ulaştığını da söyleyebiliriz.- Türkiye’nin bugün Ege politikasını tatminkâr buluyor musunuz? İdeal olanı nasıl?Ortada bir sorun varsa, ideali o sorunu çözmektir. Ancak açık konuşmak gerekirse, ideal olanın gerçekleşmesi biraz zor görünüyor. Ege’de daha önce de bahsettiğimiz karasuları, kıta sahanlığı, egemenliği tartışmalı alanlar, adaların gayri askeri statüsü gibi birçok sorun var. Bunların çoğunluğu da uzun yıllara yayılmış meseleler. Bu konular çözülmese bile mevcut statükonun Türkiye aleyhine bozulmasına engel olunmalı. Bir de bence, Ege sorunu bir Türk-Yunan meselesi olarak kalmalı…- Ne demek istiyorsunuz?Türk-Yunan uyuşmazlığından spesifik bir Türkiye-AB uyuşmazlığına dönüşmemeli demek istiyorum. Yunanistan’ın AB üyesi olması sebebiyle, AB’yi konudan azade düşünmek mümkün değil. Ama bunun tamamen bir Türkiye-AB meselesine dönüşmemesi gerekir.- Türk-Yunan meselesi olarak kalmazsa ne olur?Ege konusunda Türkiye açısından eşitsiz bir durum ortaya çıkaracaktır. Nitekim AB, içinde Türkiye ile farklı ilişkileri olan birçok ülkeyi barındırıyor. Aynı zamanda genel anlamda Türkiye ve AB ilişkilerinin diğer tüm alanlarına da sirayet edeceğini düşünüyorum./Archive/2021/1/11/015433086-09-pabuccular-4.jpgGÖÇ KRİZİ- Bir görüşünüz de şöyle: “Ege Denizi çağlar boyunca göç hareketlerinin yoğun yaşandığı bir yer olmuştur. Bugün de öyle.” Tarihe dönecek olursak, Oniki Ada ile Türkiye arasındaki göç, sıkıntılara yol açıyor muydu?20. yüzyıla baktığımızda özellikle savaş dönemlerinde Ege’deki hareketliliğin arttığını görüyoruz. Balkan Savaşları, Kurtuluş Savaşı ve Mübadele de bu bağlamda düşünülebilir ve coğrafyanın demografisi açısından oldukça önemlidir. Bunların dışında, hem 1930’ların sonunda İtalyan faşizminin Oniki Ada’daki katı uygulamaları sonucunda hem de 2. Dünya Savaşı sırasında genel olarak Ege adalarından savaş ve kıtlık sebebiyle Anadolu’ya kaçan sivil-asker çok sayıda kişi olmuştu. 1930’larda Oniki Ada’dan kaçanlar Türkiye ve İtalya’nın halihazırda sorunlu olan ilişkisine bir sorun daha katıyorlardı. Zira konu hayli siyasiydi. Rejim karşıtları en yakın yere, Türkiye’ye kaçıyorlardı. İkinci Dünya Savaşı sırasında ise tüm Ege adalarından gelen bir göç dalgası yaşanmıştı. Tabii ki bu durum Türkiye açısından bir sorunlar yumağıydı ve müttefiklerle de problemlere sebep oluyordu. Kamplar ya da sığınmacıların getirdiği finansal yük, müzakere ve tartışmaların odağındaydı. Belirli dönemlerde Türkiye göçmenleri kabul etmeyeceğini de belirtmiş ve bunu bir süreliğine uygulamıştı.TÜRKİYE, 2. DÜNYA SAVAŞI’NDAKİ DIŞ POLİTİKASI SAYESİNDE İŞGAL EDİLMEDİ- Aslında Oniki Ada ve Türkiye meselesi 1939’dan 1945’e kadar sık sık masaya geldi. 1943’te de Türklere teklif ediliyor Oniki Ada, değil mi?Evet. Aslında savaş boyunca Türkiye’ye adalara dair çeşitli tekliflerde bulunuluyor. Sadece Almanları ele aldığımızda bile, 1941’de ve 1944’te de adaların bütünü ya da birkaçına dair bazı tekliflerinin olduğu görülüyor. Yani 1943 teklifinde istisnai bir durumdan bahsetmiyoruz. Zira iki savaş arası dönemde Türkiye’nin ciddi bir tehdit olarak algıladığı bu adalar, farklı ülkeler tarafından Türkiye’nin fikrini değiştirebilecek ya da Türkiye’den bir şey elde etmede kullanılabilecek bir unsur olarak görülüyor. Tüm bu tekliflerin, Türkiye’nin savaş dışı tutumunu pekiştirmek, Türkiye’yi savaşa sokmak, Türkiye’nin müttefiklerle ilişkisine darbe vurmak ya da 1941’de olduğu gibi Türkiye’den transit geçiş hakkı elde etmek gibi farklı birtakım amaçları var. Şunu unutmamak lazım: Türkiye 1939’da Üçlü Paktı yaparken, üzerine en çok eğildiği konulardan bir tanesi Oniki Ada’ya yapılacak bir operasyondu. Aylarca bir plan üzerinde çalışıldı. Ancak Türkiye, savaş Akdeniz’e yayıldığında tüm bu planlarını rafa kaldırarak savaş dışı kalmayı tercih etti, çünkü Türkiye’nin 2. Dünya Savaşı’ndaki en önemli hedefi Türkiye’nin yıkımına meydan vermemekti. Savaşın sonuna doğru ise ortaya çıkan Sovyet dinamiği, Türkiye’nin dış politikasında önemli bir yere sahip olmuştu. Türkiye’nin savaşın sonuna doğru gelen tekliflere karşı tutumu da bu bağlamda incelenmelidir. Yenilen Almanya’nın yaptığı tekliflere verilen cevapları, savaşın ve Türk dış politikasının genel durumunu analiz etmeden yorumlamak hatalı sonuçları beraberinde getirmektedir. Türkiye’nin 2. Dünya Savaşı’ndaki dış politikası, bugünden baktığımızda adalar konusunda istenileni vermemiş olabilir. Ancak bu politika sayesindedir ki Türkiye işgal edilmemiş ya da savaşın yarattığı yıkıma uğramamıştır. İpek Özbey
