News - Haberler

İstanbul Tabip OdasıBaşkanıProf. Saip: 'Yerli aşıolurum ama koşullarıvar'

İstanbul Tabip Odası Başkanı Prof. Saip: 'Yerli aşı olurum ama koşulları var' figure > Gerçekte kaç kaybımız var? Covid-19’da farklı verilerin perde arkası... İthal aşıdaki riskler.. Yerli aşının tarihi… İlaçlar hasar bırakıyor mu... işte endişe nedenleri... Bu kadar belirsiz bir ortam varken hayata geçirilen acil kullanım izninin sırrı... Meslekten yılmalar ve kaçışlar... İlliyet bağı… Meslek hastalığında son perde... AKP genelgesi bir kandırmaca, bir algı yönetimi mi?.. Salgına ilişkin birçok cevap yanıt bulamayınca, bize de doktorların görüşlerini İç Hastalıkları ve Tıbbi Onkoloji Uzmanı, İstanbul Üniversitesi Onkoloji Enstitüsü Öğretim Üyesi, İstanbul Tabip Odası Başkanı Pınar Saip’e sormak kaldı.. - Eğer bakanlık detayları şeffaf bir şekilde paylaşsaydı hem kendileri zor durumda kalmayacak hem de gerekli önlemler doğru verilere göre alınabilecekti. - Başından beri kaynaklar salgına ayrılması gerekirken gelecekte salgınların artmasına neden olabilecek ekolojik dengeleri bozan Kanal İstanbul’a yatırım yapılmaya çalışılıyor.- Bilim Kurulu danışmanlık veriyor, yetki iktidarda. Oysa görev, yetki ve sorumlulukları tam tanımlanmış bir bilim kurulu olmalı. İktidardan bağımsız, özerk bir kurul olmalı.- Hekimler ihtiyacı olan ve isteyen herkese danışmanlık vermek, destek olmak ister. Görev, yetki ve sorumlulukları tam tanımlanmış bir bilim kurulu olmalı. Bağımsız, özerk bir kurul olmalı.- Gelecek aşı yabancı uyruklu ve göçmenlerle birlikte toplam 90 milyon olan nüfusumuzun üçte birine yetecek kadar. Birçok ülke ihtiyacından fazlasını aldı, maalesef bir açgözlülük de var.- Yerli aşı için süre ile ilgili konuşmak için erken olduğunu düşünüyorum. Zaman ilerledikçe binlerce hastalanmamış ve aşılanmamış gönüllü bulmak da zorlaşacaktır.- Sağlık Bakanlığı TV’de pandemi nedeniyle kayıpların sayısını açıklıyor, fakat İBB de bir açıklama yapıyor, rakamlar katiyen birbirini tutmuyor. Siz İstanbul Tabip Odası Başkanı olarak günde kaç hastayı yitirdiğimizi söyleyebiliyor musunuz? Maalesef söyleyemiyoruz. Sağlık Bakanlığı internet sitesinde İstanbul haftalık resmi verileri bile 25 Ekim’den beri paylaşılmamaktadır. Elimizde sadece İstanbul Büyükşehir Belediyesi Mezarlıklar Müdürlüğü’nün günlük vefat ve bulaşıcı hastalıktan vefat verileri mevcut. Bu dönemde başka bir salgın hastalık olmadığı için, bu sayıları Covid-19’a bağlı ölümler olarak kabul etmek gerekir. Bazı günler bu sayı Türkiye geneli için bildirilenden fazla olabiliyor. İktidar şeffaf veri paylaşımı yapmamayı bir politika olarak benimsedi, sürekli veri tanımlarını değiştirerek bu durumu gizlemeye çalışıyor. Hastanelerden bildirilen ölüm nedenleri Sağlık Müdürlüğü İl Covid-19 Komisyonu’nda tekrar değerlendiriliyor. Uygun bulunmayanlar, girişi yapan sağlık kurumuna geri gönderilerek düzeltilmesi isteniyor. Komisyon onayı olmadan ölüm nedeni Covid-19 olarak bildirilemiyor. Bu nedenle hastaneden verilen ilk ölüm raporu ile sonradan alınan onaylı raporlardaki ölüm nedenleri farklı olabiliyor. Tedavi gördüğü kurumda testi negatif olup Covid-19 kabul edilen, testi pozitif olup uzun süre hastanede yatan, hastanede yatarken testi negatifleşen fakat Covid-19’un neden olduğu hasar sonucu olan vefatlar bu komisyon tarafından Covid-19 ölüm sebebi olarak kabul edilmiyor.  - Niçin? Doğru istatistiki verileri elde edebilmek için ölüm nedenlerinin kontrolü uzun süredir yapılmaktadır. Çünkü ülkemizde genellikle ölüm nedeni kalp yetmezliği veya solunum yetmezliği olarak kayda geçiyor. Mesela bir meme kanseri hastası, kanserin yayılması nedeniyle solunum yetmezliği sonucu öldüyse bunun esas nedeni kanserdir ve bu durum meme kanseri olarak yazılması lazım. Aynı şey Covid-19 için de geçerli.  - Doğru mu anlıyorum: Diyelim bir kanser hastası uzun zaman tedavi görüyor, ama kalbi dayanmıyor. Ve yaşamını yitiren hasta da “kalp krizinden ölmüş” diye kayda geçiyor..  Olmaması gerekir ama bu şekilde yazılabiliyor. Bu kontrol komisyonları zaten böyle olmaması için kuruldu. Doğru istatistikler oluşsun, hastanın esas ölüm nedeninin kontrol edilsin diye kuruldu. Ama Covid-19’da bu tersine dönmüş durumda. Yani esas nedenin ortadan kaldırılmasına yönelik bir uygulama haline geldi.  - Aslında nasıl aşılabilirdi? Eğer bakanlık salgının başlangıcından beri bu detayları şeffaf bir şekilde paylaşsaydı, bu tür veri karışıklıklarına neden olmayacaktı. Hem kendileri zor durumda kalmayacaklar hem de gerekli önlemler doğru verilere göre alınabilecekti. Ama ne yazık ki salgın yönetiminden çok, algı yönetimine önem verildi.  - Gerçek verileri bilseydik ortada daha farklı bir tablo olur muydu? Hem bilim insanları, hem yurttaşlar açısından soruyorum… Toplumda salgının yaygınlığı ve ölüm oranlarıyla ilgili “Çok başarılıyız, her şey çok iyi gidiyor” diye yanlış bir algı oluşturmak istiyorsanız; planlamanız salgına göre değil, ekonomiye göre oluyorsa doğru verileri paylaşmak istemeyebilirsiniz. Aslında doğrular paylaşılsaydı, hem toplum önlemlerin alınması konusunda daha duyarlı olacaktı, hem bilim insanları, sahada çalışan sağlık çalışanları için salgının kontrolü daha kolay olacaktı. Sadece ölüm oranları değil, hangi yaşlarda, hangi meslek gruplarında, hangi mahallelerde, hangi şehirlerde daha fazla görünüyor, kaynağı neresi, tüm bu detaylar açıklansın ki alınacak önlemler de ona göre oluşturulsun. - Açıklansın deniyor ya, bu verileri kendileri biliyor mu? Biliyor olabilirler ama veriler öyle bir karmaşık hale getirildi ki artık gerçekten net olarak kimse bilmiyor olabilir. Veriler sürekli “Düzelt” diye geri gönderiliyorsa bu sefer düzeltmek zorunda kalmamak için veriler değişik olarak yazılıyor da olabilir. Test sayıları farkındaysanız uzun süredir artmıyor. Yaygın test yapmazsanız hastalık yaygınlığını bilemezsiniz. Salgının yoğun olduğu ilçelerde artık temaslılara test yaptırması önerilmiyor.  - ‘Düzelt’ diye geri göndermek ne demek, onu anlamadım… Az önce bahsettiğim Covid-19 Değerlendirme yani “düzeltme” Komisyonu, “Bu Covid ölümü değildir” diye ilgili hastaneye geri gönderiyor, “Şu şekilde değerlendirin” diyor. Aşırı iş yükü arasında bir de bu işlerle uğraşmak durumunda kalıyorsunuz.  - Peki, neden böyle bir yola girildi? Sonuçta dünyayı sarsan, en gelişmiş ülkelerin dahi önüne geçemediği bir salgın var ve hiçbiri başa çıkamıyor. Yani kimsenin suçu değil… Gizli tutulması tamamen ekonomik mi? Anlamak zor. Nedenler hem ekonomik kaynakların sosyal devlet desteklerini sağlayamayacak olması hem de iktidarın kibirli bir tavırla başarı öyküsü yazma isteği olabilir. Salgının başında biliyorsunuz belediyeler yardım etmek istedi, vatandaş destek olmak istedi. Ama hepsi engellendi. Yönetim zaafı hiç yokmuş gibi bir illüzyon yaratmak istiyorlar. Oysa güçlü iktidarlar sorunların varlığını kabul eder ve çözüm için tüm toplumun dayanışma göstermesini, katılımını destekler. Salgında sürece sağlık çalışanlarının ve toplumun katılımını sağlamadan başarı sağlamak çok zor. Örneğin hiç olmazsa veriler ekim başından itibaren şeffaf olarak paylaşılsaydı, meslek odaları olarak dile getirmek zorunda kaldığımız tam kapanma gerekliliği ortaya çıkacaktı. Ama kapanma kararı aldığınızda sosyal bir devlet iseniz vatandaşınızın asgari geçimini sağlamak zorundasınız. Bunu üstlenmek istemiyorlar. Çünkü kaynakları salgına değil, yine ekonominin “şahlanmasına” kullanmak istiyorlar. Salgının başından beri kaynaklar salgına ayrılması gerekirken gelecek yıllarda salgınların artmasına neden olabilecek ekolojik dengeleri bozan Kanal İstanbul dahil birçok yatırım yapılmaya çalışılıyor. Salgın konusunda algıyı yönetiriz diye düşündüler ama salgının geldiği boyut, bağımsız meslek birliklerinin varlığı buna engel oldu. Maalesef görünen o ki salgının sosyal boyutları için hazinemizde yeterli bütçe yok.  - Bilim Kurulu daveti gelseydi siz kabul eder miydiniz? Uzmanlık alanım salgın ile ilgili değil, ama olsaydı bile kişisel olarak bu koşullarda çalışmak istemezdim. Salgın başlangıcında İstanbul Tabip Odası olarak İl Pandemi Kurulu’nda yer almamız gerektiğini ve istediğimizi bildirdik. Kabul görmedi. Tabii ki mevcut Bilim Kurulu’nun danışmanlık vermesi değerli. Bilim Kurulu’nda çok saygın ve değerli bilim insanlarımız var. Hekimler ihtiyacı olan ve isteyen herkese danışmanlık vermek, destek olmak ister. Mevcut Bilim Kurulu sadece danışmanlık veriyor, yetki ve sorumluluk iktidarda. Oysa görev, yetki ve sorumlulukları tam tanımlanmış bir bilim kurulu olmalı. Bilim Kurulu iktidardan bağımsız, özerk bir kurul olmalı. Bilim Danışma Kurulu’nda tartışılan öneriler şeffaf bir şekilde toplumla paylaşılmıyor, Bilim Kurulu üyeleriyle salgın verileri paylaşılmıyor. Toplumla, sadece yapılmasına onay verilenler “Bilim Kurulu önerileri doğrultusunda” diyerek paylaşılıyor, onay verilmeyen önerileri bilmiyoruz. Göstermelik il pandemi kurulları düzenli toplanmıyor, kararlar ilgililere toplantı sonrası imzalatılabiliyor. İstanbul İl Pandemi Kurulu’na İBB, ilgili meslek odaları davet edilmiyor. Salgının başından beri Türk Tabipleri Birliği ve tabip odaları olarak başta halk sağlığı uzmanları olmak üzere ilgili uzmanlık derneklerinin temsilcileri, TTB ve ilgili meslek birliklerinin, sendikaların, hatta sivil toplum örgüt temsilcileri tarafından oluşturul bir kurul tarafından epidemiyoloji bilimi gereklerine göre yönetilmesi gerektiğini vurguluyor, çağrı yapıyoruz. Oysa ülkemizde salgın, merkezi olarak Cumhurbaşkanlığı onayından geçen İçişleri Bakanlığı genelgeleriyle yönetiliyor.   - Şimdi en çok tartışılan konuya girelim, aşı… Aşı olur musunuz? Olurum tabii ki…  - Peki, hemen olur musunuz? Yürüyen aşı çalışmalarına birçok sağlık çalışanı gönüllü olarak katıldı. Benim yaşım İstanbul Tıp Fakültesi’nde de yürütülen faz 3 aşı çalışması için uygun olsaydı gönüllü olacaktım. Ama 60 yaşındayım, 59 yaşına kadar olanları çalışmaya aldıkları için giremedim. Bugün gündemde olan aşıların öncü çalışmaları olan güvenlik ve doz belirlemek için az sayıda gönüllüyle yapılan faz 1 ve faz 2 çalışmaları tamamlanmış ve yayımlanmış durumda.  Binlerce gönüllüde yapılan, etkinliği ve yan etkileri araştırılan, katılanların bir bölümüne etken maddenin olmadığı (plasebo) aşının bir bölümüne etken maddenin olduğu aşının yapıldığı faz 3 aşı çalışmalarının erken sonuçları 3 aşı için yayımlanmış durumda. Bunlar Pfizer/ BioNTech, Moderna ve Oxford / Astrazeneca aşıları. Ülkemize geleceği açıklanan ve ülkemiz tıp fakültelerinde de çalışmaları devam eden Sinovac aşısının faz 3 çalışmasının erken sonuçları henüz yayımlanmadı. Erken sonuçları yayımlandığında ve ülkemizde gerekli güvenlik incelemeleri yapıldığında aşı olurum. Toplumsal bağışıklık ancak toplumun yüzde 60’ına aşı yapıldığında mümkün olabilecektir. Bu kadar yaygın bir şekilde yapılması gereken bir aşı için topluma çok ciddi bir güven vermeniz lazım.  - Güvensizlik neden kaynaklanıyor? Şu ana kadarki salgının yönetim biçiminden kaynaklanıyor. Sağlık Bakanlığı salgın yönetimindeki güven aşınmasını aşı yönetiminde gerekli dersleri çıkararak onarmalı ve topluma bu konuda güven sağlamalı. Bu da ancak sürecin çok şeffaf yönetilmesi, ilgili tarafların sürece katılması ve desteği ile mümkün olabilir. Sinovac firması aşı üretimi konusunda deneyimli bir firma. Bu aşının faz 3 çalışma sonuçları henüz bilimsel bir dergide yayımlanmadı. Aşıların kullanımı ile ilgili Acil Kullanım Onayı ile ilgili yönetmelikte 18 Aralık’ta bir genelge yayımlanarak değişiklik yapıldı.                                          - Bu kadar cevapsız soru varken bir de acil kullanım onayı çıktı, nedir o?  Tüm faz çalışmaları tamamlanmadan çalışmaya toplum yararı gözetilerek onay verilmesi. Bunu diğer ülkeler de yapıyor ama koşulları var. Türk Tabipleri Birliği İzleme Kurulu konu ile ilgili çekincelerini ve bir aşıya acil kullanım onayı verilebilmesi için gerekli koşulları kamuoyuna duyurdu. Önemli olduğunu düşündüğüm için burada paylaşmak isterim: “Aşının faz 1, faz 2 ve faz 3 çalışmaları bilimsel rapor olarak kamunun erişebileceği biçimde yayımlanmış olmalı; bu raporlarda aşının “güvenli” ve “etkili” olduğu kanıtlanmış olmalı. Bilim Kurulu tarafından değerlendirilmişse sonuç kamuoyuyla hızla paylaşılmalı. Aşıyla ilgili üretim sürecinin kalite güvencesi de dahil olmak üzere tüm bilgiler ve veriler -eğer varsa/tamamlanmışsa ülkemize ait çalışma sonuçları özellikle- Türkiye İlaç Tıbbi Cihaz Kurumu’na verilmiş olmalı, zamanın dar olması ya da aciliyet gibi gerekçelerle olağan incelemeler göz ardı edilmemeli ve her koşulda yapılmalı. Türkiye İlaç Tıbbi Cihaz Kurumu, aşıya “Acil Kullanım Onayı” vermek üzere konularında yetkin farmakoloji, immünoloji, viroloji, mikrobiyoloji, enfeksiyon hastalıkları, halk sağlığı ve epidemiyoloji uzmanlarından oluşan ve hiçbir çıkar çatışması söz konusu olmayan bilim insanlarından oluşan bir kurul kurmalı. Karar süreci öncesinde Türkiye İlaç Tıbbi Cihaz Kurumu tarafından tüm bilgi ve veriler kamuoyuna açıklanmalı (ABD’de Gıda ve İlaç Dairesi tarafından yapıldığı gibi). Kurul toplantısı çevrimiçi kamuya açık biçimde gerçekleşmelidir (yine ABD’de Gıda ve İlaç Dairesi tarafından yapıldığı gibi). Covid-19 pandemisinden çıkış yolumuzda aşılama çok önemlidir. Hastalığa karşı kullanabileceğimiz aşılarla ilgili toplumun güvenini sarsabilecek, aşı tereddüdüne yol açabilecek düzenlemelerden ve uygulamalardan kaçınılmalı, şeffaflık ön planda tutulmalıdır.” - Bir belirsizlik de aşı sayısı; ne kadar gelecek? 50 milyon doz aşının ilk bölümünün 11 Aralık’ta geleceği bildirilmişti. Aşıların büyük tanklarda geleceği ve flakon dolumlarının ülkemizde yapılacağı duyumlarını alıyoruz. Detaylarla ilgili resmi bir belge henüz açıklanmadı. Sağlık çalışanları için kamu ve özel kurumlardan sayı istendi. İTO olarak Sağlık Müdürlüğü’ne tüm sağlık kurumlarının dahil edilmesi ile ilgili yazı gönderdik.  - Peki, 50 milyon doz aşı yeterli mi? İki doz olarak yapılacağı için 25 milyon insanımızı aşılamaya yeterli. Yani yabancı uyruklu ve göçmenlerle birlikte toplam 90 milyon olan nüfusumuzun üçte birine yetecek kadar. Bu kadar doz, toplumsal bağışıklığın sağlanması için gerekli en az toplam nüfusun yüzde 60’ının aşılanması için yeterli değil. Yeterli miktarın sağlanması için henüz anlaşmalar yapılmamış durumda. Birçok ülke ihtiyacından fazlasını aldı, burada maalesef bir açgözlülük de var. Global’in araştırmasına göre, birçok yoksul ülke nüfuslarının onda biri için bile aşı temin edebilmiş değil. Umarım zengin ülkeler diğer ülkelere hibe yaparlar.  - Yerli aşı hangi aşamada? Yerli aşılardan henüz hiçbirinin faz 1 çalışması yayımlanmadı. Faz 1 çalışması biten ve faz 2 çalışması devam eden bir yerli aşımız var. Ülkemizde erken fazlarda yürüyen 10’un üzerinde yerli aşı çalışması söz konusu. Faz 3 çalışmaların başlamasına henüz zaman var. Faz 3 çalışma aşaması zor bir süreç. Binlerce gönüllü ile yapılması gerekiyor.   - Zamanında yetişecek mi? Refik Saydam Hıfzıssıhha Enstitüsü 1999 yılında kapatıldığından beri ne yazık ki yerli aşı üretimi yapamıyoruz. Faz 1 - 2 çalışmaları yayımlandıktan sonra faz 3 çalışmalarına başlanacak, tamamlanır, etkili ve güvenli oldukları uluslararası güvenirliği olan bir bilimsel dergide yayımlanırsa üretim aşamasına geçilecek. Nerede ve hangi koşullarda üretileceği de ayrı bir konu. Süre ile ilgili konuşmak için erken olduğunu düşünüyorum. Zaman ilerledikçe binlerce hastalanmamış ve aşılanmamış gönüllü bulmak da zorlaşacaktır.    - Şöyle sorayım: Siz yerli aşı olur musunuz? Olurum ama koşulları var: Etkinliği ve güvenliği bütün çalışma aşamalarında  (Faz 1, 2, 3,) kanıtlanırsa, sonuçları uluslararası kabul görmüş dergilerde yayımlanırsa, çalışmalar etik kurallara uygun bir şekilde tamamlanırsa, etkinlik ve güvenlik verileri  bağımsız olarak gözleme ve denetime  tabii tutulursa, çalışma verileri bilim insanlarının erişimine açık olursa, üretim koşulları uygun ve denetlenebilir olursa tabii ki olurum.  - Çeşitli yayınlardan, bazı aşı yaptıranların yüz felci geçirdiğini öğreniyoruz. Yan etkiler konusunda ne söyleyebilirsiniz? Her aşının yan etkileri olabilir. Covid-19 hızlı yayılan öldürücü bir hastalık. Önemli olan yararın zarardan fazla olması ve ciddi kalıcı yan etkilerinin olmamasıdır. Bazı ciddi olmayan, nadir görülen, kalıcı hasar bırakmayan yan etkiler kabul edilebilir.  /Archive/2020/12/21/031404241-19-saip-1.jpgMESLEK HASTALIĞI KANDIRMACASI - Bugüne kadar kaç doktoru, kaç sağlık çalışanını yitirdik?Kaybettiğimiz hekim sayısı 100’e yaklaşıyor, aktif çalışan 94 hekim maalesef yaşamını kaybetti. Hekimler dışında 150’ye yakın sağlık çalışanının da yaşamını kaybettiğini biliyoruz. Yaşamını kaybeden diğer sağlık çalışanı sayısı konusunda kapsam geniş olduğu için doğru veriler verebilmek zor. En son Sağlık Bakanı’nın açıkladığı rakama göre 120 bin sağlık çalışanı Covid-19 tanısı aldı. Bu yüksek bir oran. Sağlık çalışanları, meslekleri gereği diğer toplum kesimlerine nazaran ülkelere göre değişmekle birlikte 5-10 kat daha fazla hastalanıyor. Bu nedenle 120 ülkede sağlık çalışanları için bir meslek hastalığı olarak kabul görmüş durumda.  - Şimdi Türkiye’de de meslek hastalığı olarak kabul edilecek değil mi? Bu da bir kandırmaca, bir algı yönetimi… Algı yönetiminde gerçekten çok başarılılar. Bu konuda toplumsal bir talep oluştuğunu görünce bir genelge yayımladılar. Bakanlığın meslek hastalığıyla ilgili olarak illere yazdığı yazı, kamuoyunda Covid-19’un meslek hastalığı olarak kabul edildiği algısına yol açtı ancak bu yazı Covid-19 nedeniyle mağduriyet yaşayan sağlık çalışanlarının belgelerinin SGK’ye gönderilmesi prosedürünü anlatan bir yönlendirme yazısından başka bir şey ifade etmiyor. TTB ilk günden beri sağlık çalışanlarının yıllarca illiyet bağı ispatı ile uğraştırılmamasının mücadelesini veriyor. Örnekleri oldu, kabul edilmedi. Ama bu genelgede yine sağlık çalışanının Covid-19 infeksiyonunu hastane ortamında kaptığını ispatlamalı, yani hastalıkla bir “illiyet bağı kurulmalı” diyor. Bizler bu “illiyet bağı kurulursa” şartının kaldırılmasını istiyoruz. Türkiye’deki toplam 65 tabip odası, TTB öncülüğünde Covid-19’un meslek hastalığı olarak kabul edilmesi konusunda birleşti ve gazete ilanları verdi. Sağlık çalışanları 5-10 kat daha fazla Covid-19 nedeniyle hastalanıyor. Bu durum, artık bir “illiyet bağı” aranması gerekliliğini ortadan kaldırıyor. Biz Covid-19’un sağlık çalışanları için bir meslek hastalığı olduğuna dair bir yasanın çıkmasını istiyoruz. Yasa tasarısı önerimiz TBMM Sağlık Komisyonu’nda kabul edilmeyi bekliyor.   - ‘İlliyet bağı’nı açar mısınız? Nedensellik bağı. Yani sağlık çalışanları sağlık hizmeti verdikleri için Covid-19 nedeniyle daha çok hastalanıyorlar. Bir hastalığın toplumdaki diğer insanlara nazaran belli bir meslek grubunda daha çok görülmesi. Biz şimdi sağlık çalışanları için diyoruz ama hastalık verilerinin detayları açıklandığında kargo taşıyıcıları gibi bazı işkollarında daha fazla görüldüğü ortaya çıkabilir. Rakamlar açıklandığında, belki kargo taşıyıcıları için de aynı şey söz konusu olacak.                      - Meslek hastalığı nasıl bir güvence sağlıyor? Diyelim ki hayatınızı kaybettiniz, geride kalan yakınlarınıza maaş bağlanmasını ve ölüm yardımı yapılmasını sağlar. Kalıcı bir hastalık veya maluliyete sebep olursa kayıplarınız için ayrıca ödeme yapılır ve maaş bağlanır. Eğer hastalığınızdan veya ölümünüzden işyeri güvenlik önlemlerinin yetersizliği söz konusu olursa tazminat hakkınız doğabilir.  - Talebinizi yerine getirseler ne kaybederler ki? Ekonomik kaygılar olduğunu düşünüyorum. Oysa sağlık çalışanlarının moral ve motivasyona çok ihtiyaçları var. Bir an önce bunu sağlamaları gerek.  /Archive/2020/12/21/031415631-ipek-ikili.jpgİLAÇLARIN YAN ETKİSİ- Covid-19 hastalarının bir de refakatçisi oluyor, hastalık onlara da bulaşıyor. Covid-19 hastalarının yanında refakatçi kalması doğru mu? Hastane koşulları malum. Hastanede yatan ağır hastalar genellikle yaşlılar. Genç ve bakıma ihtiyacı olmayanlarda refakatçi gereksinimi olmuyor. Servislerde yatan hastalara bakacak sağlık çalışanı sayısı yetersiz. Mecburen hastaların yanında bir refakatçi kalması gerekiyor. Özbakımını yapamayan hastalar için hastanelerde refakatçisiz bakım, beslenme koşullarının sağlanması mümkün değil. Genellikle covid pozitif, durumu daha iyi olan bir yakını ile aynı oda paylaşılıyor. Bazı durumlarda refakatçi, Covid-19 olmayan bir yakını olabiliyor. Bu durumda refakatçiden koşulları kabul ettiğine dair bir onay alınıyor.   - Sağlık çalışanlarının sayısı artırılarak önüne geçilemez mi? İdeali söylediğiniz, ama bu kadar sağlık personelimiz maalesef yok. Sağlık hizmetlerinin sürdürülmesi için bile sayılar yetersiz. Her bakım ihtiyacı olan hastanın yanında sürekli duracak bir sağlık personeli görevlendirmek mümkün değil.  - İlaçların bazı hasarlar bırakacağı yönünde endişeler var. Bir yakınımdan örnek vererek soracağım: Bir dostumun Almanya’da yaşayan annesi epey sıkıntılı süreç geçirmesine rağmen tedavisi evde yapılıyor. Tam tedavi de diyemeyeceğim, çünkü pek ilaç da verilmiyor. İyi beslenme tavsiye ediliyor, parasetamol veriliyor. Burada hemen teşhis konulduktan sonra eve ilaçlar geliyor. Bazı hasarlar bıraktığı yönünde endişeler olduğu için soruyorum: Bu ilaçlar hakkında ne söyleyebilirsiniz?Salgın büyüdükçe, yayıldıkça her türlü sorunun çözülmesi zorlaşıyor. Evlere giden filyasyon ekiplerinin bazılarında sayı yetersiz olduğu ve iş yükü fazla olduğu için maalesef doktor bile olmayabiliyor. Şikâyeti olan temaslıya test bile yapılmadan ilaç verilebiliyor veya hiç şikâyeti olmayan testi pozitif kişiye ilaç başlanıyor. Salgın çok hızlı arttığı için ekipler yetişmekte zorluk çekiyor. Eve gidiliyor, ilaçlar bırakılıyor ama hastanın tahlilleri yapılmamış olabiliyor. Zaman yetersizliğinden şikâyetler, ek hastalıklar, kullandığı diğer ilaçlar, hamilelik gibi durumlar yeterince sorgulanamıyor. İlaçların yan etkisi ile ilgili yeterli bilgi verilemiyor. Özellikle yabancı uyruklu ve göçmen statüsündeki kişilerle iletişim, dil sorunu nedeniyle hiç kurulamıyor. Yeterli bilgi verilmediğinde ilaçlara karşı tedirginlik oluşuyor. Birçok kişinin ilaçları almadığını biliyoruz. Tabii her testi pozitif olanın, hiç şikâyeti olmayanın ilaç kullanması Dünya Sağlık Örgütü tarafından önerilmemektedir. Ama riskli, özellikle akciğer tutulumu olanlarda favipravir kullanımına erken başlanmasının yararlı olduğu düşünülmektedir. Böbrek ve karaciğer sorunu olmayanlarda, gebe olmayanlarda kullanılabilir. Salgın başlangıcında tedavi hastanede başlanıyor, tetkikler yapılıyordu. Artık tedavilere evlerde başlanıyor.  /Archive/2020/12/21/031413975-19-saip-2.jpgHEKİMLİKTEN KAÇIŞ VAR- Mesleği bırakmak isteyen çok doktor var mı? Salgın başlangıcında sağlık çalışanları tüm olumsuz koşullara, liyakatsiz yöneticilere rağmen büyük bir özveriyle çalıştılar. Başlangıçtaki hazırlıksız yakalanmanın paniği atlatıldıktan sonra ellerinden geleni yaptılar. Hekimlik, insan hayatını kurtarmak, sağlığını korumak için yapılan bir meslek. Ama özverilerinin karşılığını, salgının kötü yönetilmesi sonucu alamadılar. Haziran ayında kontrolsüz açılma; eylül ayından itibaren salgının kontrolden çıkması; önlemlerin alınmaması; salgının kötü yönetilmesi; insanların, sağlık çalışanlarının ölmesi, ağır şekilde hastalanmaları; hak kayıpları ciddi bir tükenmeye yol açtı. Süreç kötü yönetiliyorsa sağlık çalışanlarının çabası beyhude kalıyor. Meslekten yılma ve kaçış arttı.   - İstifa ve izinler de yasaklandı zaten… Evet ,yasaklandı ama bu durum yasal değil. Siz istifa etmek ya da emekliye ayrılmak istediğinizde dilekçenizi verip, bir ay bekleyip ayrılırsınız. Bir ayı bekledikten sonra istifa ederseniz devlet kurumlarına ancak 1 yıl sonra geri dönebilirsiniz. Sağlık sisteminin koşulları uzun süreden beri gençlerimizin yurtdışına gitmesine neden olmakta. Maalesef salgın koşullarında gördükleri muamele birçoğu için bu kaçışı hızlandıracaktır. /Archive/2020/12/21/031410616-19-saip-3.jpg- Yoğun bakımlarda durum nedir? Yoğun bakımlar dolu; ameliyathaneler, başka amaçlarla kullanılan servisler yoğun bakıma dönüştürülüyor. Hastayı bir yatağa yerleştirdiğinizde sorun kalmıyor gibi görünebilir. Gerçek bir yoğun bakım desteği ancak nitelikli elemanlarla verilebilir. Yatak ve cihaz sadece altyapı sağlar, bakım sağlamaz. Nitelikli personel yoksa yoğun bakım ölüm oranlarınız yükselir. Hem yoğun bakım personelinde ciddi yorgunluk var, koşulları çok ağır, hastalanmalar nedeniyle iş yükü artmış durumda, hem de covid dışı nedenler için yatak ayrılması gerekiyor. Birçok operasyon aksamış durumda. Yoğun Bakım Derneği, 8 Aralık’ta yüzde 70-75’lik doluluk oranlarını “uçurumun kenarı” olarak açıkladı. Yoğun bakım kazaları olmaya, acı haberler gelmeye başladı.   - Pandemiyle nasıl mücadele edilmeli? Sizin öneriniz?Güven, şeffaflık, sağlık çalışanları ve toplumun sürece katılımı çok önemli. Pandemi mücadelesi hastanelerde verilmez. Maalesef ülkemiz dahil, dünyadaki birçok ülkenin sağlık sistemleri Dünya Bankası önerisiyle ticarileşti. Sağlık, bir hak olmaktan çıkarak tüketilen bir meta haline geldi. Bu nedenle birçok gelişmiş olduğunu düşündüğümüz ülke bile sınıfta kaldı. Oysa salgın kontrolü için koruyucu hekimlik, yani birinci basamak hizmetlerinizin güçlü olması lazım. Dünya ülkeleri umarım sağlık sistemleri ile ilgili bu değerlendirmeyi yapar.  - Son alınan kapanma önlemlerini yeterli buluyor musunuz? Yeterli bulmuyoruz. Çok daha önceden, bakanlığın verilerine göre günlük ölüm sayısı 250’leri bulmadan tedbirler alınmalıydı. İktidar, önlenebilir bir hastalık nedeniyle olan ölümlerden gerekli önlemleri zamanında almadığı için sorumludur. Bu nedenle suçu halka yüklemek doğru değildir. Bu yetersiz önlemler bile TTB ve tabip odalarının çığlıkları sonrasında alındı. Artık zorunlu, temel ve hayati ihtiyaçlar dışında, sosyal destekler sağlanarak en az 14 gün süreyle, ideali 28 gün tam kapanma öneriyoruz. Ne yazık ki salgın doğru yönetilemedi ve bu aşamaya gelmek zorunda kaldık.   İpek Özbey

İşinsanlarıyeni ABD BaşkanıJoe Biden’a mektup yazdı,önerilerini sundu

İş insanları yeni ABD Başkanı Joe Biden’a mektup yazdı, önerilerini sundu figure > Türkiye-ABD İş Konseyi’nin elden yolladığı mektup Biden’a ulaştı. CAATSA yaptırımlarından iş dünyasının etkilenmemesini isteyen iş insanları bu komisyonla düzenli iletişim kurulmasını önerdi. Türkiye’nin başı bir yandan Avrupa Birliği (AB) diğer yandan Amerika Birleşik Devletleri’nin (ABD) yaptırımlarıyla dertte. Sert bulunmasa da yaptırımlar iş dünyası için endişe kaynağı. Biden’a hem tebrik hem de önerilerini içeren mektup yazan iş insanları, “ikili ulusal komisyon” kurulmasını ve serbest ticaret anlaşması yapılmasını önerdi. ABD’nin seçimi kaybeden başkanı Donald Trump’la Türkiye’nin ilişkilerini yaptıkları girişimlerle yakınlaştıran Türk iş insanları, şimdi de yeni başkan Joe Biden için devrede. Avrupa Birliği’nin Türkiye’ye karşı bundan sonra nasıl bir yol izleyeceğini örnek almak için merakla beklediği Biden’a gönderilen mektup, aralarında Koç, Sabancı gibi büyük grupların yer aldığı DEİK Türkiye-ABD İş Konseyi Başkanı Mehmet Ali Yalçındağ tarafından yazıldı. Biden’ı 2013 yılında Amerikan-Türk Konferansı’nda (ATC) ağırlayan Türk iş insanları, 18 Aralık’ta elden teslim edilen mektupta Başkan’ı 39. ATC’ye de davet ederek şunları söyledi:- Türkiye ve ABD’nin en büyük iş dünyası grupları TAİK üyesidir. TAİK, ABD’de milyarlarca dolar yatırıma sahiptir, Amerikalılara on binlerce istihdam sağlamaktadır. - Türkiye, Amerikalı firmalar için çok önemli bir denizaşırı pazardır. TAİK, ikili ticaret hacminin 100 milyar dolar seviyesine çıkarılmasını sonuna kadar desteklemektedir. - ABD’li şirketlerin özellikle de COVID-19 süreciyle birlikte tedarik zincirlerini çeşitlendirmelerine yardımcı olmak için Türk üreticileri önemli bir konumdadır. - ABD Dışişleri Bakanlığı’nın son günlerde uygulamaya koyduğu CAATSA yaptırımlarının iki ülke iş dünyasını etkilemesinden kaygı duyulmaktadır. TAİK, Biden yönetiminin ikili ilişkileri güçlendirmeyi bir öncelik haline getirmesini temenni etmektedir. Bu bağlamda, Türkiye ve ABD arasında ikili ticaret hacminin artırılması noktasında yeni ABD yönetimiyle çalışmaya hazırdır. - İkili ilişkilerin güçlendirilmesi adına TAİK, Türk ve Amerikalı bakanların düzenli olarak iletişim kuracağı, sorunları tartışacağı, işbirliği yolları arayacakları ve fikir alışverişinde bulunacakları bir “İkili Ulusal Komisyon” (Bi-national Commission) kurulmasını önermektedir. Bir açık forum niteliğindeki İkili Ulusal Komisyonlar, ABD’nin zorluklar yaşadığı ülkelerle ilişkilerini güçlendirmek adına 1990’lardan beri Demokrat yönetimler tarafından uygulanmaktadır.ÖNCELİĞİMİZ SERBEST TİCARET ANLAŞMASIMektupta TAİK’in uzun süredir ısrarla dile getirdiği Serbest Ticaret Anlaşması’nın (STA) yeni dönemde kilit rol oynayabileceği belirtilerek şu görüşlere yer verildi:- Uzun zamandır dile getirilen Serbest Ticaret, iki ülke ortak yönlerini geliştirmek ve iki ülkenin birbirine yakınlaşması için en güçlü araçtır. - Hedeflenen ticaret hacmi yakalandığında askeri ve siyasi gerginliklere çözüm bulmak her iki ülke açısından kolaylaşacaktır. - İki ülke arasında yaptırımlar ve anlaşmazlıkların değil, ticaret ve yatırımların konuşulduğu bir pozitif gündem oluşturulmasına ihtiyaç var. Bu bağlamda STA konusu önceliğimiz. Jale Özgentürk

Alım gücüde yüzde 40 düşen emekli daha zor bir kışgeçirecek

Alım gücü de yüzde 40 düşen emekli daha zor bir kış geçirecek figure > Türkiye’deki 13 milyon emeklinin sadece yüzde 2-3’ü aldığı emekli aylığıyla geçinebiliyor. İkinci işte çalışan 7 milyon civarında emekli, pandemide işini kaybetti. Türkiye’de milyonlarca emekli açlık sınırının da altında, 1500 TL’ye hayatta kalma mücadelesi veriyor. Emekli örgütleri emekli aylıklarının asgari ücrete eşitlenmesi ve intibak yasası çıkarılmasını isterken, SSK ve BAĞ-KUR emekliler ise Ocak 2021’de açıklanacak bu yılın ikinci yarısında gerçekleşen enflasyon oranında yapılacak zam oranına kilitlendi. Haziran ayından bu yana Tüketici Fiyat Endeksi artışı yüzde 7.03 olarak gerçekleşti. Aralık ayı enflasyonuna bağlı olarak emekliler en iyi ihtimalle yüzde 7 zam alacak. Aldığı zamlar ve ücretlerle ayakta kalamayan emeklilerin çalışma kanalları da tıkanıyor ve iş bulma ümitleri tükeniyor. Kasım 2020 itibarıyla İŞKUR kapısında iş bekleyen 55 - 65 yaş üstü kişilerin sayısı 60 bin 877.İŞE YERLEŞTİRİLENLER YARIYA DÜŞTÜİŞKUR verilerine göre Ocak-Kasım 2019 döneminde 55 - 65 üstü yaş grubunda 32 bin 97 kişi işe yerleştirilirken bu yıl aynı dönemde aynı yaş grubunda işe yerleştirilenlerin sayısı 15 bin 757’ye geriledi. DİSK’e bağlı Emekliler Sendikası (Emekli-Sen) Genel Başkanı Cengiz Yavuz, sokaktaki enflasyonun yüzde 40-50’lere ulaştığı, pandemi koşullarında giderlerin arttığını vurguladı. Şu anda Türkiye’de 9 milyonu aşkın emeklinin açlık sınırının altında ücretle geçinmek durumunda kaldığını anlatan Cengiz Yavuz şu değerlendimeyi yaptı:İNTİBAK YASASI ÇIKARILMALI- Henüz açıklanmayan aralık ayı enflasyon oranı var. Ocak 2021’de açıklanacak. Ama yüzdelik olarak gelecek bir zam emeklilere insanca yaşama koşulları sunmaz. - 1500 TL’nin altında ücret alan ve ancak Hazine yardımıyla 1500 TL’ye çekilen emekli ücretlerine sıfır zam gelecektir. - Bizim mücadelemiz bir yasa değişikliğinin hayata geçirilmesi ve ondan sonra da toplu pazarlık ve toplu sözleşme masasından temsil edilmemiz üzerine kurulu. - Talebimiz İntibak Yasasının hayata geçirilmesidir. 2000 yılı öncesi ve 2000-2008 sonrası emekli olanların ücretleri arasında ve farklı kurumlarda emekli olanlar arasında ciddi uçurum var. Aylık bağlanma oranları yeniden güncellenmeli. - Emeklinin alım gücü yılbaşından bu yana yüzde 40 düştü. En düşük emekli aylığı asgari ücret seviyesine getirilmeli. DİSK asgari ücretin 3.800 TL net olmasını istedi. Bu son derece yerinde bir istek.İŞSİZ KALDILAR, SORUNLARI ARTTI- Pandemi öncesinde 7 milyon civarında emekli ikinci bir işte çalışıyordu. Büyük kısmı bu dönemde işsiz kaldı ve sorunları katlanarak arttı. Kış koşullarını doğalgaz, elektrik ve diğer her şeye gelen zamları da düşünürsek bu kışı emekliler için çok zor geçecek. - Emeklilerin sadece yüzde 2-3’ü aldığı emeklilik maaşıyla geçinebiliyor. Onlar da yoksulluk sınırında ya da altında ücret alan arkadaşlarımız. - İkinci bir işte çalışan arkadaşlarımız pandemiden kaynaklı çalıştıkları ek işlerden ayrılmak durmunda kaldı. Gençlerin bile iş umudunun olmadığı bir dönemde yaşlılarımızın iş ümidinin olmaması doğal. Şehriban Kıraç

Haklarıolan belediye kadrosu yerine altşirkette alındılar

Hakları olan belediye kadrosu yerine alt şirkette alındılar figure > Yaklaşık 3 yıl önce çıkan 696 sayılı KHK ile belediye kadrolarına alınmaları gerekirken, belediyelerin kendi bünyelerinde kurdukları şirketlere alınan çalışanların mağduriyeti sürüyor. CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, daimi kadro beklerken belediye şirketine alınan bu işçilerinin mağduriyetini Meclis gündemine taşıdı. TBMM Başkanlığı’na sunulan Meclis araştırma önergesi’nde, Cumhurbaşkanı kararnamesi ile hak ettikleri şartları edinmeyi bekleyen işçilerin haklarının sınırlandığını ve enflasyonun altında ücrete mahkûm edildiklerini belirtildi. Ayrıca, bu şirketlerde çalışanlar için 60 günlük ikramiye verilmediğine de dikkat çeken Gürer, belediye şirket, çalışanlarının ücretlerine yönelik mağduriyetlerini giderecek bir düzenleme sağlanmadığının altını çizdi.ÇALIŞANLAR ARASINDA AYRIMGürer, şunları talep etti: “Belediyelerde halen firmada çalışan temizlik ve kiralık araç şoförleri var. Bu işçiler belediye bünyesine alınmalı. Belediye ve il özel idarede 5 ay 29 gün çalıştırılıp işten çıkarılan çoğu usta işçilerin de sürekli kadroya alınması sağlanmalı. Taşeron firmada kalan ve 5 ay 29 gün çalıştırılarak işten çıkarılan belediye çalışanlarının sorunların kapsamlı olarak ele alınmalı.” cumhuriyet.com.tr

Bakırköy Belediye Tiyatroları'ndan‘m a s k e s i z Covid-19 Kısa Oyun Yazma Projesi’

Bakırköy Belediye Tiyatroları'ndan ‘m a s k e s i z Covid-19 Kısa Oyun Yazma Projesi’ figure > ‘m a s k e s i z Covid-19 Kısa Oyun Yazma Projesi’ni başlatan Bakırköy Belediye Tiyatroları, geçmişte yol arkadaşlığı yapma şansını da yakaladığı, yakın zamanda ihmaller ve koronavirüsten yaşamını yitiren Ali Cem Köroğlu’na adıyor. Projeyi ise BBT Genel Sanat Yönetmeni Turgay Kantürk yürütüyor. Bu sezon perdelerini açamayan Bakırköy Belediye Tiyatroları (BBT), yeni bir projeye imza atıyor. “m a s k e s i z Covid-19 Kısa Oyun Yazma Projesi’ni başlatan tiyatro, projeyi geçmişte yol arkadaşlığı yapma şansını da yakaladığı, yakın zamanda ihmaller ve koronavirüsten yaşamını yitiren Ali Cem Köroğlu’na adıyor. Projeyi ise BBT Genel Sanat Yönetmeni Turgay Kantürk yürütüyor. “Sokağın sesini işiten, kapılarını bugüne açan, beraberce arayan ve soru soran tiyatro, salgın sonrasında salgınla ilgili biriktireceği öyküleri mi anlatsa?” sorusuyla şekillenen “m a s k e s i z Covid-19 Kısa Oyun Yazma Projesi”, yaşadığımız bu günleri “unutmamak ve unutturmamak” için tasarlanmış. “Salgın süreci için az kişili oyunlardan oluşan bir repertuvar planı yapmıştık” diyen Kantürk, “Tiyatromuzun içinde olduğu bölgenin risk oranı, binamızın tarihi dokusu sebebiyle doğal havalandırma koşullarının sağlanamaması bizi sezon başında yeni kararlar almak durumunda bıraktı. Ne zaman ve ne şekilde seyircimizle tekrar yan yana gelebiliriz diye aramızda tartışırken geçirdiğimiz bu süreç sonrasında planlanan repertuvar yerine öncelikle sahne üzerinde bu süreçle hesaplaşmak istediğimize karar verdik” diyor. 19 kısa oyunun seçileceği projede, 19 sayısı, salgına da atıfta bulunan temsili bir sayı. Kantürk, “Asıl derdimiz salgının her kesimden insanda bıraktığı farklı etkileri açığa çıkarabilecek bir çoksesliliği sahneye taşımaktı. Sahnede birbirinden başka pek çok deneyimin içerden işitilmesini sağlamak için de bakış açılarını çoğaltmaya karar verdik. Bu nedenle kısa oyun fikri üzerine odaklandık. Yaptığımız açık çağrı da aslında tiyatro eğitimi almış, almamış, tecrübeli ya da değil herkese açık” diyor. Projenin sonunda seçilen repertuvara alınması planlanan kısa oyunların yazarları, tiyatro bünyesindeki rejisörlerle eşleştirilip kast çalışmasına başlanacak. Müzikler için ise BBT orkestrasının yaratıcılığından faydalanılacak. Provalar sonrası 19 kısa oyun kurgulanarak salgın sonrası açılış oyunu ya da oyunları olarak yeni sezonda belki de ‘maskesiz’ perde diyecek. Kantürk, “Maskesiz, ismi bizim için hem bu süreçle yüzleşme cesaretini hem de bir an önce sağlıklı ve maskesiz olma umudunu taşıyor” diyor ve ekliyor: “Covid19 dünyanın her yerinde pek çok eşitsizliği de keskin bir şekilde görünür kıldı. Ali Cem Köroğlu’nun ardından yazılıp çizilenler, konuşulanlar da çok cepheli bir tartışma alanı açtı. Salgının yarattığı atmosfer kimi zaman bu eşitsizliği korkusuzca sorgulattı, kimi zamansa korkuyla her kararı sorgulamadan kabul etmeyi getirdi” diyor. Projeye başvurular arasından BBT dramaturgları ve oyun yazarları Ceren Ercan ve Irmak Bahçeci tarafından belirlenen 19 yazar ile çevrimiçi çalışmalar 15 Şubat 2021 tarihinde başlayacak. Salgın temalı ve 12 sayfayı geçmeyecek 19 kısa oyunun üretim süreci, dramaturglar danışmanlığında yapılacak. (Katılmak isteyenler için başvuru formu web sitesinde (bbt.bel.tr) bulunan link üzerinden indirilebilir. Katılımcılar tarafından doldurulan formların 31 Ocak 2021’e kadar [email protected] adresine e-posta yoluyla gönderilmesi gerekiyor.) Öznur Oğraş Çolak

Sanatta bu hafta

Sanatta bu hafta figure > Sanatta bu hafta ZİLBERMAN GALLERY‘DE YENİ SERGİ“Unlock“ adlı sergi 27 Ocak’a kadar Zilberman Gallery‘de görülebilir. Karma sergide, sanatçıların daha önce İstanbul’da hiç sergilenmemiş yeni işleri bir araya geliyor. Sergide son dönem işleri görülebilecek sanatçılar şöyle: Heba Y. Amin, Alpin Arda Bağcık, Başak Bugay, Burçak Bingöl, Guido Casaretto, Antonio Cosentino, Elmas Deniz, Memed Erdener, Zeynep Kayan, Azade Köker, Sandra del Pilar, Erinç Seymen, Yaşam Şaşmazer, Isaac Chong Wai ve Eşref Yıldırım. Sergiyi maske ve sosyal mesafe kurallarının da aralarında olduğu pandemi tedbirlerine uyarak, salı-cuma günleri arasında ziyaret etmek mümkün.INSTAGRAM’DA SANATSanatseverler, ABD’deki Smithsonian Enstitüsü ile Fransa’daki Le Grand Palais ve Versay ile işbirliği yapan Instagram, artırılmış gerçeklik teknolojisinden yararlanarak kullanıcılar bu kültür sanat mekânlarını ve mekânlarda yer alan yapıtları görebilecek. Görülebilecek eserler arasında Le Grand Palais’den “Venus of Brassempouy” ve “Aurige de Delphes” ile Versay Sarayı’ndan “le Bassin d’Apollon” gibi işler yer alırken, Yahoo News’in haberine göre, Smithsonian’dan bir mamut iskeletini görmek de mümkün. Eserleri daha yakından incelemeye fırsat veren bu yeniliği kullanmak için; seçtiğiniz kuruluşun Instagram profiline giderek efektler sekmesini seçtiğinizde uygulama-içi kamera sayesinde eseri daha yakından ve farklı açılardan görmenize olanak tanıyor. (Engadget.com)‘SANAL MÜZE’ UYGULAMASINA YENİLERİ EKLENDİMüze ve ören yerlerinin 3 boyutlu gerçek modellerinin internet üzerinden gezilebilmesi ve kültürel mirasın sanal ortamda da tanıtılması amacıyla ücretsiz hizmete sunulan “www.sanalmuze.gov.tr” sitesine 13 müze ve ören yeri daha eklendi. Böylece, İzmir Atatürk Müzesi, Adıyaman Nemrut Ören Yeri, Denizli Hierapolis Ören Yeri, Denizli Laodikeia Ören Yeri, İstanbul Türk ve İslam Eserleri Müzesi, Bitlis Ahlat Selçuklu Meydan Mezarlığı Ören Yeri, Uşak Müzesi, Mersin Arkeoloji Müzesi, İstanbul Havalimanı Müzesi, Ankara Cumhurbaşkanlığı Milli Mücadele Sergisi, Çanakkale Assos Ören Yeri, İstanbul Arkeoloji Müzesi ve İzmir Efes Ören Yeri, uygulamada ziyaretçilerini bekleyen yeni kültürel mekânlar oldu. Kültür ve Turizm Bakanlığı, 33’e yükselen sanal müze sayısını güncelleyerek artırmaya devam edeceğini açıkladı. Öznur Oğraş Çolak

İklim değişikliği, ağaçların daha az karbon depolamasına neden olabilir

İklim değişikliği, ağaçların daha az karbon depolamasına neden olabilir figure > Ağaç yaprakları, sonbaharda iklim değişikliği nedeniyle daha erken düşebilir. Bulgular, sıcaklıklar yükseldikçe ormanların beklenenden önemli ölçüde daha az karbon depolayacağını ve erken yaprak düşmesinin böcekler ile diğer türler üzerinde zincirleme etkileri olabileceğini de gözler önüne seriyor. İsviçre Federal Teknoloji Enstitüsü’nden Constantin Zohner ve meslektaşları, Orta Avrupa’daki yaklaşık 4 bin sahada altı ılıman ağaç türünün, 1948’den 2015’e kadar sonbahar yaprak dökümü verilerini inceledi. Sonuçları bir araya getirdiler ve karbon emisyonları yüksek kalırsa 2100 yılına kadar ne olacağını modellediler. Daha önce beklenti, daha sıcak sonbaharların, bugünkünden yaklaşık 2 ila 3 hafta sonra meydana gelecek yaprak dökülmeleriyle daha uzun bir büyüme mevsimi gerçekleşeceği yönündeydi. Ancak yeni bulgular, bu beklentiyi yerle bir etti. Zohner’ın ekibi, daha sıcak sonbaharların, muhtemelen 3 ila 6 gün önce yaprak dökümüne neden olacağını keşfetti. Ekibin deneyleri, daha yüksek CO2 seviyeleri, sıcaklıklar veya ışık seviyelerinin, yaprakların ilkbahar ve yazda daha üretken olmasına yol açarak sonbaharda ölümlerini hızlandırdığını gösteriyor. Bu sonuçların, Kuzey Amerika ve Asya’daki ılıman ağaçlar için de geçerli olacağı düşünülüyor. Doğru olduğu kanıtlanırsa, bu tersine dönüş, ağaçlar, hayvanlar ve diğer bitkiler arasındaki etkileşimi inceleyen fenologlara göre büyük küresel sonuçlara yol açacak. Zohner, yaprak dökülmesindeki bu değişimin, her yıl küresel olarak ılıman ormanlarda depolanan yaklaşık 1 gigaton karbonun artık tutulamayacağı, yani ağaçların daha az karbon tutma kapasitesine sahip olacağı anlamına geldiğini söylüyor. Batuhan Sarıcan

Fatsa ormanlarışimdi deçöp tehdidi altında

Fatsa ormanları şimdi de çöp tehdidi altında figure > Siyanürle altın madeni işletmeciliğinin çevrede yarattığı tahribatın bilirkişi raporlarıyla ortaya çıktığı Fatsa ormanlarını şimdi de gelişigüzel atılan çöpler tehdit ediyor. Fatsa Bahçeler Mahallesi’nden Harun Kışan, Fatsa Belediyesi ve Orman İşletme Müdürlüğü’ne dilekçe vererek ormanın korunması ve çöp dökenlerin belirlenip yasal işlem yapılmasını talep etti. Harun Kışan, “Maden işletmesi nedeniyle yok edilen ormanlarımız oldu, şimdi de çöple kirletiliyor. Ormanlarımızın bu çöp dağlarından kurtarılmasını ve temizlenmesini talep ediyoruz” dedi. Harun Kışan’a destek açıklaması yapan Ordu Çevre Derneği, dilekçenin takipçisi olacağını duyurdu. Dernekten yapılan açıklamada, “Fatsa ve diğer yerlerde maden işletmeleri, HES’ler, taş ocakları gibi işletmeler nedeniyle ormanlar yok oluyor; dereler, ormanlar kirletiliyor. Ordu’nun doğal yapısının bozulmasına; derelerin, ormanların yok edilmesine sessiz kalmayacağız” ifadelerine yer verildi. Cemil Ciğerim

Cumhuriyet Gazetesi dayanışmasıbüyüyor. 21 Aralık 2020 tarihli okur dayanışmasıilanları

Cumhuriyet Gazetesi dayanışması büyüyor. 21 Aralık 2020 tarihli okur dayanışması ilanları figure > Basın İlan Kurumu'nun gazetemize yönelik ilan cezalarına karşı okurlarımızın 'dayanışması' büyüyerek sürüyor. Cumhuriyet'e 'dayanışma ilanları'yla büyük güç veren gazetemizin gerçek sahibi okurlarımızın sayfalarımızda yayımlanan ilanlarına dijital dünyadaki sesimiz www.cumhuriyet.com.tr'de de yer vereceğiz. BASKI SÜRÜYOR, DAYANIŞMA BÜYÜYOR, OKURLARI CUMHURİYET'İ YALNIZ BIRAKMIYOR! BASIN İLAN KURUMU'NUN CUMHURİYET'E YÖNELİK İLAN KESME CEZALARINA KARŞI OKURLARIMIZ DAYANIŞMA İLANLARI VERİYOR, BAĞIMSIZ VE GÜÇLÜ CUMHURİYET'E DESTEK OLUYOR. DAYANIŞMA İLANLARI HAKKINDA BİLGİ İÇİN AŞAĞIDAKİ İLETİŞİM BİLGİLERİNİ KULLANABİLİRSİNİZ./Archive/2020/12/21/042238760-whatsapp-image-2020-12-17-at-20.32.03-1.jpeg20 ARALIK 2020 TARİHLİ CUMHURİYET GAZETESİ'NDE YAYIMLANAN DAYANIŞMA İLANLARI /Archive/2020/12/21/042337401-6.png/Archive/2020/12/21/042336901-17.png/Archive/2020/12/21/042336572-1.png/Archive/2020/12/21/042336557-8.png/Archive/2020/12/21/042336494-15.png/Archive/2020/12/21/042336432-2.png/Archive/2020/12/21/042336322-5.png/Archive/2020/12/21/042336182-4.png/Archive/2020/12/21/042336072-3.png/Archive/2020/12/21/042335979-14.png/Archive/2020/12/21/042335901-10.png/Archive/2020/12/21/042335885-19.png/Archive/2020/12/21/042335854-11.png/Archive/2020/12/21/042335651-9.png/Archive/2020/12/21/042335744-16.png/Archive/2020/12/21/042335526-13.png/Archive/2020/12/21/042335401-7.png/Archive/2020/12/21/042335385-12.png/Archive/2020/12/21/042335104-18.png cumhuriyet.com.tr

Londra'dan gelen yolculara PCR testi

Londra'dan gelen yolculara PCR testi figure > Koronavirüsün İngiltere kaynaklı mutasyon riski üzerine gece saatlerinde Türk Hava Yolları'na (THY) ait uçakla Londra'dan İstanbul'a gelen yolculara PCR testi yapıldı. Adres ve iletişim bilgileri alınan yolcular evlerinde karantinada kalacak. Koronavirüsün mutasyona uğramasıyla İngiltere'de bulaş hızının artması nedeniyle İngiltere, Danimarka, Hollanda ve Güney Afrika'dan Türkiye'ye yapılan uçuş seferleri geçici durdurma kararı alındı. Karar üzerine bir açıklama yapan Sağlık Bakanı Dr. Fahrettin Koca "İngiltere kaynaklı mutasyon riski üzerine alınan tedbirler kapsamında halen yolda olan uçuşlar için tüm yolculara test yapılacak ve karantina kuralları uygulanacaktır. Tedbirler tam koordinasyonla yürütülmektedir" uyarısında bulundu. 125 YOLCUYA PCR TESTİ YAPILDIBakan Koca'nın açıklaması üzerine Türk Hava Yolları'na ait uçakla Londra'dan İstanbul'a gelen aralarında kabin ekiplerinin de bulunduğu 125 yolcu İstanbul Havalimanı'nda koronavirüs tedbirleri uygulandı. Sağlık ekipleri tarafından uçakta iletişim ve adres bilgileri alınan yolcular daha sonra havalimanı içerisinde bulunan PCR testi alanına götürüldü. Burada yolcuların boğaz ve burnundan sürüntüler alındı. Londra'dan İstanbul'a gelen yolcuların evlerinde karantina altında olacakları ve filyasyon ekipleri tarafından takip altında tutulacakları öğrenildi.  DHA

ABD'de salgın için sunulacak yeni ekonomik destek paketinde anlaşma sağlandı

ABD'de salgın için sunulacak yeni ekonomik destek paketinde anlaşma sağlandı figure > ABD'de, aylarca süren anlaşmazlıklarından ardından, 900 milyar dolarlık bir yardım paketinde anlaşmaya varıldı. Paket, koronavirüs salgını sebebiyle zor durumdaki işletmeler için maddi yardım ve işsizlik programları da dahil olmak üzere destekleri içeriyor. ReutersABD'de, aylarca süren anlaşmazlıklarından ardından, 900 milyar dolarlık bir yardım paketinde anlaşmaya varıldı.Paket, koronavirüs salgını sebebiyle zor durumdaki işletmeler için maddi yardım ve işsizlik programları da dahil olmak üzere destekleri içeriyor.Anlaşma, Cumhuriyetçi Senato çoğunluk lideri Mitch McConnell tarafından açıklandı. Ancak paketin hâlâ resmi olarak oylanması gerekiyor.Pazar günü anlaşmayı açıklayan McConnell, "Ulusumuzun çok uzun süredir duyması gereken şeyi nihayet duyurabiliyoruz: Daha fazla yardım yolda" ifadelerini kullandı.Paket, Mart ayında kabul edilen 2,4 trilyon dolarlık ekonomik yardımın ardından ABD tarihindeki en büyük ikinci teşvik olacak.Senatonun Demokrat azınlık lideri Chuck Schumer, "Nihayet Amerikan halkına ileteceğimiz bazı güzel haberlerimiz var" dedi.PAKETTE NELER VAR?Paket kapsamında kişilere 600 dolar doğrudan ödeme verilecek, işsizlik ödemeleri haftalık 300 dolar daha artırılacak ve küçük işletmelere de toplamda yüz milyarlarca dolar ek yardım sağlanacak.Reuters'ın aktardığı habere göre ise kira yardımı için de 25 milyar dolar sağlanacak.Kongre, paketi Eylül 2021'e kadar hükümet programlarını finanse edecek 1,4 trilyon dolarlık bir bütçe tasarısına dahil etmeyi hedefliyor.12 MİLYON AMERİKALI'NIN İŞSİZLİK YARDIMLARI SON BULACAKTIDaha önce açıklanan paket kapsamındaki pek çok destek bu ay sonunda sona eriyordu. Bununla birlikte de yaklaşık 12 milyon Amerikalıya sunulan işsizlik yardımları da son bulması bekleniyordu.Perşembe günü açıklanan yeni işsizlik verilerine göre ülkede geçtiğimiz hafta 885 bin kişi işsizlik yardımı için başvuru yaptı.Bu Eylül ayından bu yana bir hafta içinde görülen en yüksek sayı.Getty ImagesCumhuriyetçi Senato çoğunluk lideri Mitch McConnell, "Ulusumuzun çok uzun süredir duyması gereken şeyi nihayet duyurabiliyoruz: Daha fazla yardım yolda" dedi.TARTIŞMALAR SÜRÜYORDUKongre'nin sözkonusu yardım paketi tasarısını Cuma gününe kadar geçirmesi bekleniyordu, ancak müzakereler hafta sonu boyunca devam etti.Yaşanan gecikmeler, hükümetin bir bütçe tasarısı olmadan kapanıp kapanmayacağı konusunda endişelere de yol açmıştı.Washington, federal hükümetin mali yılının başlangıcı olan Ekim ayından bu yana geçici bütçeyle faaliyet gösteriyor.Demokrat ve Cumhuriyetçi senatörler arasında koronavirüs yardım paketine yönelik tartışmalar yaşanıyordu.Demokratlar, programın özel sektöre gereksiz bir hükümet müdahalesi olduğunu söylüyorlardı.Cumhuriyetçiler ise, Demokratları paket için adım atmamakla ve bu strateji ile de 20 Ocak'ta ABD Başkanlığı görevine başlayacak olan Joe Biden'ın başlangıcını baltamakla suçluyorlardı.İki taraf, şu anda yürürlükte olan programı aynı şekilde onaylamadılar. Bunun yerine benzer bir programın oluşturulmasını engellemeyen bir dil üzerinde anlaştı.MART AYINDA 2,4 TRİLYON DOLARLIK PAKET AÇIKLANMIŞTIABD, salgınla mücadele kapsamında mart ayında yaklaşık 2,4 trilyon dolarlık bir ekonomik yardım paketi açıklamıştı.20 milyondan fazla insanın işsiz kaldığı ABD'de Nisan ayında işsizlik oranı yüzde 14,7'e çıkmıştı.Amerikan Ticaret Odası tarafından Salı günü açıklanan bir ankete göre, küçük ölçekteki işletmelerin dörtte üçü, hayatta kalabilmek için hükümet yardımına ihtiyaç duyuyor.Chicago Üniversitesi ve Notre Dame Üniversitesi'nin yaptığı başka bir araştırmaya göre de, ABD'de yoksulluk oranı geçtiğimiz ay Haziran ayından bu yana 2,4 puanlık artış ile yüzde 11,7'e ulaştı.Bu sonuçlara göre şu anda yaklaşık sekiz milyon daha fazla Amerikalı yoksulluk içinde yaşıyor.Mevcut oran ABD tarihindeki en yüksek yoksullaşmayı işaret ediyor. BBC Türkçe

TEM Otoyolu'nda TIR devrildi; 1 yaralı

TEM Otoyolu'nda TIR devrildi; 1 yaralı figure > TEM Otoyolu Bağcılar, Ankara istikametinde seyir halindeki TIR henüz bilinmeyen bir nedenle sürücüsünün direksiyon hakimiyetini kaybetmesi sonucu bariyerlere çarparak devrildi. Kaza sonrası sürücü yaralanırken, TIR olay yerine gelen vinç yardımıyla kaldırıldı. Kaza TEM Otoyolu, Ankara istikametinde gece saat 23.00 sıralarında meydana geldi. Edinilen bilgiye göre, 41 EF 859 plakalı dorsesi olmayan TIR'ın sürücüsü Bağcılar mevkii, Mahmutbey Viyadüğü'ne geldiği sırada henüz bilinmeyen bir nedenle direksiyon hakimiyetini kaybetti. Sürücüsünün kontrolünden çıkan araç bariyerlere çarparak devrildi. Kaza sonrası sürücü yaraladı. Yoldan geçen sürücüler bir yandan yardıma koşarken diğer yandan da durumu polis, itfaiye ve sağlık ekiplerine haber verdi. Kısa sürede olay yerine gelen sağlık ekipleri yaralanan sürücüye ilk müdahaleyi yaparak en yakın hastaneye kaldırdı. İtfaiye ekipleri de araçta bir süre inceleme yaparken, polis ekipleri de ikinci bir kaza yaşanmaması için yolda önlem aldı. Polis ekipleri devrilen TIR'ı kaldırmak için olay yerine vinç çağırdı. İhbar üzerine olay yerine gelen İBB'ye ait vinç dorsesi olmayan TIR'ı kaldırarak bulunduğu yerden çekti. Ekiplerin temizlenmesinin ardından yol tamamen araç geçişine açıldı. Kazayla ilgili soruşturma başlatıldı.  DHA