News - Haberler

Dünya Ekonomik Forumu: 2020'li yıllarda istihdamıetkileyecek 5 büyük değişiklik

Dünya Ekonomik Forumu, 2025 yılına kadar yok olandan daha fazla iş yaratılacağını öngörüyor. Bu yeni iş fırsatlarından, yeniden eğitim alabilenler yararlanacak.Habere Gitmek için Tıklayın

Japonya'da eski bakan Yoşikawa rüşvet iddialarısonrasıiktidar partisinden istifa etti

Japonya'da eski bakan Yoşikawa rüşvet iddiaları sonrası iktidar partisinden istifa etti figure > Japonya’da görev süresinde yumurta üreticisi firmadan 5 milyon yen (48 bin dolar) rüşvet aldığı iddia edilen eski Tarım, Orman ve Balıkçılık Bakanı Yoşikawa Takamori Liberal Demokrat Parti (LDP) milletvekilliğinden istifa etti. Önceki Başbakan Abe Şinzo kabinesinde Tarım, Orman ve Balıkçılık Bakanlığını üstlenen 70 yaşındaki Yoşikawa'nın, sağlık sorunlarını gerekçe göstererek Temsilciler Meclisine (Şuugiin) verdiği istifa mektubu kabul edildi.1996’dan beri 6 dönemdir LDP milletvekilliğini yürüten Yoşikawa, mektubunda "Parlamenter olarak hizmet etmem zor. Halkın vekaletini icra edecek faaliyetleri yerine getiremeyeceğime inanıyorum." ifadelerini kullandı.Yoşikawa'nın Ekim 2018 ila Eylül 2019'daki görevi esnasında, ülkenin batısında Hiroşima eyaletindeki yumurta üreticisi Akita Foods firmasından rüşvet aldığı iddia ediliyor.Kyodo haber ajansına göre savcılar, firmanın sektörde siyasi menfaat elde etmek istediği ve Yoşikawa'nın 3 ayrı etkinlikte toplam 5 milyon yen (48 bin dolar) nakit rüşvet kabul ettiği iddialarını soruşturuyor.İktidardaki LDP'nin koalisyon ortağı Komeito Partisi Genel Başkanı Yamaguçi Natsuo, düzenlediği basın toplantısında, Yoşikawa'nın kendisine yöneltilen iddialara cevap vermesi gerektiğini söyledi. AA

Eşlerini kaybetmişiki penguenin tesellisi, fotoğrafödülügetirdi

Eşlerini kaybetmiş iki penguenin tesellisi, fotoğraf ödülü getirdi figure > 2020 yılı birçok güçlü ve dokunaklı fotoğrafa sahne oldu. Avustralya'da yayımlanan Oceanographic dergisinin düzenlediği Ocean Fotoğraf Ödülleri'nin kazananı olan fotoğraf da böyle bir fotoğraf. 2020 yılı birçok güçlü ve dokunaklı fotoğrafa sahne oldu. Avustralya'da yayımlanan Oceanographic dergisinin düzenlediği Ocean Fotoğraf Ödülleri'nin kazananlarından olan fotoğraf da böyle bir fotoğraf.Eşlerini kaybetmiş iki dul penguenin birbirlerine sarıldıkları bu fotoğraf Tobias Baumgaertner tarafından Avustralya'nın başkenti Melbourne'de çekildi.Alman fotoğrafçı, fotoğrafı çektiği esnada fotoğraftaki iki penguenin eşlerini henüz kaybettiğini ve birbirlerini teselli ettiklerini söyledi.Melbourne'deki St Kilda İskelesi'nde boyları yalnızca 33 cm olan peri penguenlerinden oluşan bir koloni yer alıyor. Dünyanın en küçük penguen türlerinden olan bin 400 peri pengueni burada yaşıyor ve gönüllüler tarafından da izleniyor.Baumgaertner Instagram'da yaptığı paylaşımda fotoğrafın hikâyesini şu sözlerle anlattı:"Bir gönüllü bana yaklaştı ve beyaz olanın eşini kaybeden yaşlı bir dişi olduğunu; soldaki genç erkeğin de eşini kaybettiğini söyledi. O vakitten beri düzenli olarak buluşuyorlar ve birbirlerini teselli ediyorlar. Şehrin ışıklarını izleyerek saatlerce ayakta duruyorlar."Fotoğrafçı, bu fotoğrafı çekmeden önce penguen kolonisiyle üç gece geçirdi.Işık kullanmaksızın, sürekli hareket eden, yüzgeçlerini birbirlerinin sırtlarına süren minik penguenleri fotoğraflamanın bir hayli zor olduğunu dile getiren Baumgaertner, "Ama bir anlığına sahiden de çok şanslıydım!" BBC Türkçe

Bebeklerin plasentasında mikroplastik parçacıklar bulundu: 'Bebekler doğmadan kirleniyor'

Anne karnında bebekleri sarmalayan plasentada ilk kez mikroplastik parçacıklar bulundu; araştırmacılar bunun "çok kaygı verici" olduğunu söylüyor.Habere Gitmek için Tıklayın

Trump, onayına sunulan 900 milyar dolarlık koronavirüs yardım paketinin değiştirilmesini istedi

ABD Başkanı Donald Trump, onayına sunulan 900 milyar dolarlık koronavirüs teşvik paketi için "utanç verici" yorumunu yaptı ve değiştirilmesini istedi.Habere Gitmek için Tıklayın

Biden, Trump'ıABD'deki siber saldırılar karşısında ''ihmalkar'' davranmakla suçladı

Biden, Trump'ı ABD'deki siber saldırılar karşısında ''ihmalkar'' davranmakla suçladı figure > ABD başkanlığına seçilen Joe Biden, ülkedeki birçok federal kuruma yönelik siber saldırılardan Başkan Donald Trump'ı sorumlu tutarak ''Bu saldırı Trump'ın gözetiminde ve görmezden geldiği bir zaman gerçekleşti.'' dedi. Wilmington'da Amerikan halkına Noel ve yeni yıl mesajı vermek için açıklamalarda bulunan Biden, Trump'ı ABD'deki federal kurumlara yönelik siber saldılar konusunda ihmalkar davranmakla eleştirdi. Trump yönetimini siber saldırıları ciddiye almamakla suçlayan Biden, ''Bu saldırı Trump görevdeyken ve görmezden geldiği bir zaman gerçekleşti. Trump, saldırıyı ciddiye almasa bile, ben alacağım. Başkan Trump'ın tutumu beni hayal kırıklığına uğrattı. Bu başkan saldırılardan kimin sorumlu olduğunu bile henüz saptamadı.'' dedi.Geçen hafta sonu, ABD Hazine, Ticaret ve İç Güvenlik bakanlıkları ile bazı hükümet kuruluşlarına siber saldırılar olmuş söz konusu saldırıların ardında Rusya'nın olduğu iddia edilmişti. Trump ise siber saldırıların arkasında Çin’in de olabileceği açıklaması yapmıştı.BİDEN'DEN GÖREVE BAŞLAYINCA 3. EKONOMİK YARDIM PAKETİ SÖZÜABD'de Kongresi'nde onaylanan yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınından etkilenenler için 900 milyar dolarlık ikinci ekonomik yardım paketi ile ilgili de değerlendirmede bulunan Biden, 20 Ocak 2021'de göreve başlayınca Kongre'den 3. ekonomik destek paketini geçirmesini isteyeceğini söyledi. AA

YARIN, günlerden Cumhuriyet Kitap!

Türkçe Haberler En Son Başlıklar YARIN, günlerden Cumhuriyet Kitap! figure > Kitap Dergi YARIN, gazeteniz Cumhuriyet'le birlikte... Bu sayımızın kapağında; devleti ele geçiren paralel devletçikleri, AKP iktidarının hukuksuz uygulamalarını, devlete hakim kılınan tarikatları, devlette yaratılan çürümeyi ve herkesin hissettiği cendereyi satır satır belgelemeye devam ettikleri Metastaz 2: Cendere ile Barış Terkoğlu ve Barış Pehlivan yer alıyor. Gamze Akdemir’in söyleşisi... /Archive/2020/12/23/001800931-kitap-ic.jpgMERHABA,- YARIN yayınlanacak 1610'uncu sayımızın kapağında araştırmacı gazetecilik alanında yılın kitaplarından biri olan Metastaz 2: Cendere’yi kaleme alan meslektaşlarımız Barış Terkoğlu ve Barış Pehlivan yer alıyor. Terkoğlu ve Pehlivan; devleti ele geçiren paralel devletçikleri, AKP iktidarının haksız, hukuksuz ibretlik uygulamalarını, devlete hakim kılınan tarikatları, devlette yaratılan çürümeyi ve herkesin hissettiği cendereyi satır satır belgelemeye devam ediyorlar. Gamze Akdemir’in söyleşisi...- Bu hafta üçüncü sayfamızda; M. Sadık Aslankara’nın yazındaki ana izleklerden biri olan taşranın izini sürdüğü, ‘Yaşamı, yazınıyla taşra’ başlıklı yazısı yer alıyor.- Mesut Örs; Bilgi Yayınevi tarafından iki ciltte yeniden okurlarla buluşturulan Metin Toker imzalı Demokrasimizin İsmet Paşalı Yılları’nı (1944-1973) değerlendiriyor.- Feridun Andaç; usta gazeteci ve sinema yazarı Atilla Dorsay’ın kendi renkleri, çizgileri, bakışıyla bir sinema belleği sunduğu yeni kitabı Hayatımızı Değiştiren Filmler: 2015-2020’yi ve Atilla Dorsay Kitaplığını inceliyor.- İlknur Özdemir, Pascal Mercier ile ünlü romanı Lizbon’a Gece Treni’nden yıllar sonra, okurunu bu kez yine bir yanılgıyla yaşamı değişen bir dil tutkununun peşine taktığı Sözlerin Ağırlığı’nı konuşuyor.- Ülker İnce; Gustave Flaubert’in klasik yapıtı Madam Bovary üzerine yeni bir okuma sunuyor.- Y. Bekir Yurdakul ve Emek Yurdakul; çocukların da okuyacağı düşünülerek hazırlanan, 65 yazar 30 çizerin yalnızca anı türünde yazıları; resim, desen, illüstrasyonlarıyla katıldığı kolektif bir çalışma ürünü olarak ortaya çıkan Merhaba Ben Kitap’ı inceliyor.- Selim Sertoğlu; Elif Sofya’nın 2020 Attilâ İlhan Şiir Ödüllü ‘Hayhuy’ isimli kitabını değerlendiriyor.- Hasan Öztürk, İlker Aslan’ın on yedi ayrı metinden oluşan ve hemen hepsinde boşluk, olasılık, zaman, rüya gibi kavramların işli olduğu Bir İntihar Üstüne Söylenti kitabını tanıtıyor.- Vitrindekiler’de yeni ve özgün yapıtlar sizleri bekliyor.- Mustafa Başaran’ın hazırladığı Bulmaca köşemizde düşün trafiği sürüyor.İyi okumalar...Kitap Dergi YARIN, gazeteniz Cumhuriyet'le birlikte...Unutmayın, her gün Cumhuriyet, her Perşembe Cumhuriyet Kitap okunur! Cumhuriyet Kitap Eki

Yazıncıözgürdür!

Yazıncı özgürdür! figure > “Victor Hugo, Goethe denli olmasa da önemli filhelenist yazıncılardan biridir. Bu yazıncının ‘Oryantaller’ için yazdığı önsöz yazınsal bakımdan çok değerlidir. Almancadan Türkçeye çevirdiğim bu önsöz, çevirinin çevirisi olarak yazınsal çeviri sorununa örnek olarak da irdelenebilir. Bu önsözün bir başka önemi, yazarın Doğu’ya bakışındaki insancıllığı ve toleransı yansıtmasıdır.” /Archive/2020/12/23/001336121-kapakic.jpgVictor Hugo, Goethe denli olmasa da önemli filhelenist yazıncılardan biridir. Bu yazar-şairin “Oryantaller”nde yer alan Doğu ve Türklere ilişkin bazı imgeler, filhelenizmin göstergesi sayılabilir. Hugo'nun bu kitap için yazdığı önsöz yazınsal bakımdan çok değerlidir. Almancadan Türkçeye çevirdiğim bu önsöz, çevirinin çevirisi olarak yazınsal çeviri sorununa örnek olarak da irdelenebilir. Önsözün tam metin ve 'Oryantaller' için, 'Batı Edebiyatında Oryantalizm I-II' kitabıma bakılabilir. Yazınsal kuram birikimi açısından Victor Hugo’nun bu önsözünün bir başka önemi, yazarın Doğu’ya bakışındaki insancıllığı, toleransı da yansıtmasındadır.‘ELEŞTİRMEN, YAZARIN FANTEZİSİNİ SORGULAYAMAZ’Bu metinde sıkça geçen yazar ve şair sözcüklerini bazen korudum; bazen de bunları 'yazıncı' kavramı altında bütünleştirmeyi yeğledim. "Yazın eleştirmeni, bir yazınsal metnin yazarı ve onun fantezisi hakkında sorgulama ve ona şunu sorma hakkına sahip değildir verilemez" diyen Hugo şu belirlemeleri yapar:"Yazıncı neden bu malzemeyi seçmiştir, neden bu rengi almıştır, neden bu ağaçtan meyve koparmıştır, bu kaynaktan beslenmiştir? Asıl sorulması gereken soru, ‘yapıt iyi midir, kötü müdür?’ sorusudur. Eleştirinin egemenlik alanı, bu sorunun ötesine uzanmaz. Eleştiri, uygulanan renkleri ne övmek, ne de yermek zorundadır. Şiirde kötü veya iyi malzeme yoktur; sadece iyi ya da kötü ozanlar vardır. Her şey, sanatın malzemesi, her şey kullandığı alanıdır sanatın. Her şeyin şiirde yurttaşlık hakkı vardır. Öbür malzemeyi değil de bu malzemeyi seçmemize yol açan nedenleri, malzemenin üzücü veya eğlendirici olup olmadığını, tüyler ürpertici veya sevecen, aydınlık veya karanlık, tuhaf veya yalın olup olmadığını tartışmayalım. Nasıl çalıştığınızı araştıralım, ne üzerine ve niçin çalıştığınızı değil."YAZINCI HESAP VERMEZ!Hugo'nun deyişiyle, "eleştiri, bunun ötesinde sorular sorma hakkına, şair de hesap vermeme hakkına sahip değildir. Sanat yalnızca taşıma kemeri, kelepçe ve ağız tıkacı yapar. Şair sana şunu söyler: 'Git! Ve içinde yasak meyve olmayan geniş bahçesinde dolaş şiirin!' Uzam ve zaman şaire aittir; şair nereye isterse oraya gider; ne hoşuna giderse onu yapar. Bu onun yasasıdır.Şair, ister Tanrı’ya veya tanrılara, Pluto’ya veya şeytana, Canidia’ya, Morgana’ya veya hiçbir şeye inanır. İsterse Styx’te geçiş ücreti öder veya cadılar törenine katılır; düzyazı veya dizeler yazar; mermere kazır veya bronza döker; ayağını bu yüzyıla ve iklime basar.Şair, Güney’den gelebilir veya Kuzey’den, Batı’dan veya Doğu’dan. Antik veya modern olabilir; ozanın esin perisi, bir esin perisi veya bir masal perisi olabilir... Şair özgürdür. Kendimizi onun yerine koyalım ve oradan etrafımıza bakalım."Yazıncının her konuda özgür olduğu anlayışını dile getiren bu sözler, yazınsal açıdan önemli olanın, yazıncının seçtiği malzeme ya da izlek değil, bunları sanatsallaştırma yetkinliği olduğunu ortaya koymaktadır. Yazın eleştirmenin görevinin yazınsal yapıtın estetik niteliğini ortaya çıkarmak olduğunu açıklamaktadır. Bu yaklaşım uyarınca, nitelikli okur yapıtın yazınsal düzeyinin tadını varmalıdır.Okuyucular, yazıncıya 'kitabınız iyi ya da kötü demek yerine, neden bu kitabı yazdınız?" diye sormamalıdırHugo, yazın eleştirisi bakımından önemli açıklamalarını şöyle sürdürür: "Bu satırların yazarı, bu düşünceleri ilkeli biçimde savunmaktadır; bu düşünceler bir başlarına çok açık olmakla birlikte, bazı Aristarche'ler bunların böyle olduklarını kabullenmek istememektedir. Yazıncı, güncel yazında edindiği yer ne denli önemsiz olursa olsun, eleştirinin bu yakınmalarıyla ve çoğunlukla şöyle bir tavırla karşı karşıya kalmıştır: İnsanlar ona 'kitabınız kötü!' demek yerine, 'neden bu kitabı yazdınız?', 'neden bu malzemeyi seçtiniz?' diye sormuştur. Temel düşüncenin şaşırtıcı ölçüde grotesk ve konunun, sanatın sınırlarını aştığını görmüyor musunuz? Bu güzel değildir; bu zarif değildir."Hugo'nun şu belirlemeleri, yazınsal yaratımın ve alımlamanın katıksız öznelliğini dile getirmektedir: Okuyucular, "neden hoşumuza giden veya bizi eğlendiren konuları işlemiyorsunuz? Ne tuhaf bir keyfiniz var öyle?' gibi sorular soruyorlar. Yazıncı, bu tür sorulara kararlı biçimde şu yanıtı vermiştir: Benim keyfim, benim keyfimdir! Sanatın sınırları nerededir; bunu bilmiyorum. Tinin dünyasının kesin bir coğrafyası hakkında hiçbir şey bilmiyorum. Şimdiye değin, olanaklı ve olanaksız olanın sınırlarının kırmızı veya mavi olarak belirtildiği sanatın gezi haritasını da görmedim. Kısacası, bunu yaptığım için, bunu yaptım."/Archive/2020/12/23/001354902-kapak.jpgOKUYUCU VE YAPITIN ESTETİK NİTELİĞİGörüleceği üzere, neyin, hangi izleğin nasıl yazınsallaştırılması gerektiğini yalnızca yazar karar verir. Yazar, okuyucu ya da eleştirmen nasıl tepki göstereceğini düşünmez. Yazınsal yapıtında estetik duyumsamasını, tinsel yeterliliğiyle bütünleştirmeye özen gösterir.Herhangi bir düşünce, bir yapıtın oluşumuna yol açabilirHugo, okuyucunun ya da eleştirmenin, yazıncıya sormaması gereken soruları sıralamayı şöyle sürdürür: "Eğer her hangi bir kimse yazara/şaire şu soruyu soracak olursa: 'Peki, niçin bu oryantaller? Ne, size bir bütün kitap ile Doğu’da eriyip gitme düşüncesini verdi? ... Bu kitabın elverişliliği neresindedir? Doğu, bunun neresine uymaktadır?' Yazıncını bu sorulara yanıtı şudur: Bunları bilmiyorum. Bir fikir beni sardı, hem de oldukça gülünç bir biçimde sardı; bu, geçen yaz güneşin batışını gördüğümde oldu.Yazıncı, pek beğenilmediğine üzülecektir. Sonra, İspanya’da o güzel eski kentlere gösterilen ilgi, niçin tümel olarak yazına ve tikel olarak da bir yapıta gösterilmez? O güzel kentlerde insan her şeyi bulur. Saraylar, oteller, manastırlar, kışlalar; hepsi farklı, hepsi yapı tarzının belirlenimini alnında taşıyan, insan ve gürültü dolu pazar yerleri; canlıların, ölüler gibi sustuğu kilise bahçeleri. Burada altın varaklı, davul sesleriyle ve yanıltıcı parıltılarla dolu tiyatro... Şurada binlerce mumun bulunduğu yüksek sunağı, kısacası ziyaretçi kitlesiyle etkileyici, ayrıntıları görülmeye değer, mucizevî kilise binası... Son olarak kentin diğer ucunda palmiyelerin örttüğü çinko ve bakırdan kubbeleri, resimli kapıları, işlemeli duvarları, yukardan aydınlatmalı, dar kemerleri... Her kapının üstünde Kuran’dan sözleri, göz kamaştırıcı kutsalları, zemindeki ve duvardaki mozaikleriyle, büyük güzel kokulu bir çiçek gibi güneşin altına yayılmış Doğu camisi."Hugo, niçin kiliseyi değil, camiyi yeğlemiştir?Şu tümceler, Hugo'nun tolerans ve çoğulculuk bilincinin sağlamlığı ve derinliğinin açık kanıtıdır: "Bütün bunlara karşın, bu kitabın yazarı, üzerinde burada yapmaya cesaret ettiği karşılaştırmanın uygulanabileceği yapıtlardan oluşan bir bütünü asla ortaya çıkaramayacaktır... Eğer yazara şimdiye değin neyi inşa etmek istediği sorulsa, o, ‘camiyi’ yanıtını verirdi!"Hugo'nun "kilise değil, cami yapmak isterdim" tümcesi olağanüstü önemdedir; çünkü özgürlük, her zaman ve her koşulda başkasının özgürlüğüdür. Başkasının özgürleşmesi için uğraşmayan, özünü özgürleştiremez. Ayrıca, başka inançlara ve yaşam tarzlarına saygı, toleransın özüdür. Önsözün kalan bölümünü ve 'Oryantalleri' izleyen yazıda ele alacağım. Onur Bilge Kula / Cumhuriyet Kitap Eki

Edebiyatın kayıp ustasıKelly'den...

Edebiyatın kayıp ustası Kelly'den... figure > Amerika’daki ırk ilişkileri üzerine yapıtlarıyla Afro-Amerikalı yazar William Melvin Kelley’in Güz Dönümü; 50’li yılların son çeyreğinde hayali bir Güney eyaletinde geçen, Tucker Caliban adlı siyahi bir çiftçinin tüm tarlasına tuz döküp ağaçlarını keserek, hayvanlarını öldürüp evini ateşe vererek ve hiçbir açıklama yapmaksızın ailesiyle birlikte eyaleti terk ederek fitilini ateşlediği, tüm siyahların bu eyaleti terk etmesine yol açan benzersiz bir göçün hikâyesi. /Archive/2020/12/23/001037357-3-.jpgAmerika’daki ırk ilişkileri üzerine yazdığı deneysel düzyazı ve taşlamalarıyla bilinen Afro-Amerikalı yazar William Melvin Kelley’in henüz 24 yaşındayken kaleme aldığı; pek de uğrak sayılmayacak bir eskici dükkânının tozlu raflarında yeniden keşfedilmeyi bekleyen Güz Dönümü’nün geçtiğimiz yıllarda bir gazeteciyle buluşması, Amerikan edebiyatı için dönüm noktalarından biriydi.Oysa Kelley, Harvard Üniversitesi’nde başarılı bir öğrenciyken yazar olma kararı alarak akademiyi terk eden, gençlik yıllarında kuşağının en yetenekli Afro-Amerikalı sanatçıları arasında anılan, William Faulkner’dan James Baldwin’e bir dizi büyük edebiyatçıyla karşılaştırılan bir isimdi.SİYAH VE BEYAZ ARASINDA...Sivil Haklar Hareketi’nin ırk ayrımcılığına karşı verdiği mücadeleyi çok çetin bir atmosferde yürüttüğü günlerde bu yakıcı konularda kalem oynatmasına ve dönemi dolayısıyla son derece ses getirmesine rağmen Kelley’in gereken ilgiyi görmemesinin ve metinlerinin zaman aşımına uğramasının birçok farklı nedeni vardı.Her şeyden önce Kelley “beyazların siyahlara dair ne düşündüğü hakkında yazan bir siyah”tı. İki taraf da birbirleri hakkındaki utanç verici düşüncelerinin derin ve karanlık sularında boğulmaktan çekiniyordu.Siyah okurlar, anlatılan kendi hikâyeleri olmasına rağmen Kelley tarafından tasvir edilen sinik beyazların zaten gündelik hayatta sürekli maruz kaldıkları utanç verici tutumlarından kesitler okumak istemezken, beyazlar Amerikan eyaletlerinin görünmez yasalarla belirlediği çerçevede riayet etmeye mecbur hissettikleri, kendilerine tanınan yabancılaştırıcı üstünlük politikalarıyla yüzleşmekten kaçınıyordu./Archive/2020/12/23/001055966-1-.jpgBENZERSİZ BİR GÖÇ!Güz Dönümü işte tam da bu atmosferde yazılan, ‘50’li yılların son çeyreğinde hayali bir Güney eyaletinde geçen, Tucker Caliban adlı siyahi bir çiftçinin tüm tarlasına tuz döküp ağaçlarını keserek, hayvanlarını öldürüp evini ateşe vererek ve hiçbir açıklama yapmaksızın ailesiyle birlikte eyaleti terk ederek fitilini ateşlediği, tüm siyahların bu eyaleti terk etmesine yol açan benzersiz bir göçün hikâyesidir.Bu göçün gerekçesi eyaletteki siyahiler için ne kadar açıksa, eyaletin beyaz sakinleri için o denli karmaşık ve anlamlandırılamazdır. Çünkü ne bu sessiz isyan ne de ardından gelen göç dalgası, şiddete başvurularak ateşlenir. Fakat beyazlar - ve doğalında okurlar - geçmişin ve bugünün adaletsizliklerini, ayrımcılığı, örtük ve açıktan sistematik şiddeti kendi vicdan terazilerinde tartmak üzere kendileriyle baş başa kalır.Güz Dönümü’nü özgün kılan tam da budur. Irkçılık meselesini yaşamı boyunca bir beyaz sorunu olarak gören Kelley, Güz Dönümü’nde siyahilerin yaşamını farklı sınıflara mensup beyazların gözünden, onların gözlemlerine dayanarak aktarır. Siyahilerin sesleri yalnızca diyaloglarda görünür, metin boyunca hiçbiri dile gelmez. Dolayısıyla okur, tüm diğer siyahlarla birlikte Tucker Caliban’ın da zihnindeki düşünce ve tasarıları doğrudan öğrenemez. Oysa kurgunun kilit noktasını tam da bu oluşturur.KUŞAKTAN KUŞAĞA İNTİKAM DUYGUSUKelley Amerika’daki ırk ilişkilerini her boyutuyla aktarabilmek için alternatif tarih anlatılarına da başvurur. Karakterlerinin yolculuğunu, kurduğu kuşaklar arası bağlarla beslerken, “intikam” duygusunun kuşaktan kuşağa sessizce aktarıldığını ve asla sönmeyeceğini vurgular. Akıbetin ve iradenin siyahlar tarafından tekrar ele geçirilişi, kendi kaderlerini tayin hakkını kazanışları yalnızca bu hayali eyaletin beyaz sakinlerini değil, her kuşaktan okuru sarsacak ürkütücü yoğunlukta bir gerçekliğe bürünür.M. Barış Gümüşbaş’ın dilimize kazandırdığı, Ahmet Birsen editörlüğünü üstlendiği Güz Dönümü, yapıtları son yıllarda pek çok dile çevrilmiş, “Amerikan edebiyatının kayıp devi” olarak nitelendirilen Kelley’e hak ettiği değeri nihayet kazandıracak nitelikte bir ilk roman.Güz Dönümü / William Melvin Kelley / Çeviren: M. Barış Gümüşbaş / Sel Yayıncılık / 210 s. Mısra Gökyıldız

İki güçlükadının hikâyesi

İki güçlü kadının hikâyesi figure > İrem Uzunhasanoğlu’nun üçüncü romanı Evvel Bahar, yatakhane arkadaşlığından doğan ölümsüz hatıraların anlatıldığı; geçmiş ve gelecek arasında bir köprü kuran ve ânımızda yaşananların döngüsel bir şekilde eski acılara ve travmalara bağlandığını anlatan bir kitap. /Archive/2020/12/23/000723031-ic1.jpg‘EVVEL BAHAR’İrem Uzunhasanoğlu’nun yeni romanı Evvel Bahar, Firuze ve Öykü isimli iki kadının yatakhanede başlayan dostluğunu ve yıllar sonra karşılaştıklarında neler yaşadıklarından habersiz geçmişe geri dönüşlerini konu ediyor. İki güçlü kadının arzularını, hayal kırıklıklarını, travmalarını ve yolları her ne kadar ayrılsa da değişmeyen dostluklarını akıcı bir dille anlatıyor.Aile ilişkilerimiz, yalnız bırakılışlarımız, kutsanan ebeveynlerimizle hesaplaşmalarımız döngüsel olarak geri dönüyor. Bizleri yaralıyor. Kime aşık olacağımızı dahi belirleyebiliyor. Genellikle sevgisizlikle hesaplaşma fırsatımız bile olmuyor. Halbuki elimizde avucumuzda kalmasını istediğimiz tek duygu sevgiydi. Anlaşılmak, yalnız bırakılmamaktı.CESUR FİRUZE...Firuze genç yaşında babası Yavuz tarafından dışlanmış, terk edilmiş bir çocuk. O vazgeçilmiş çocuk dimdik durarak ve hatta aşık olduğu adam Adar’ın uğruna isyan bayrağını en tepeye dikebilecek kadar cesur bir karaktere dönüşüyor. Bu da Firuze’yi benim gözümde Türk edebiyatında okuduğum en güçlü kadın karakterlerden birisi yapıyor.Terk edilmesinin ardından kıta değiştirip, Amerika’ya giden Firuze orada ayakta kalabilmek için her işi yapıyor. Onun için önemli olan babasıyla arasındaki paternalist ilişkiyi kırabilmek.Türkiye’de sık sık tanık olunan bir hikâye. Kendi iktidarını kızına dayatan ve eğer onun istediklerini yapmazsa arkasında durmayan bir baba figürü Yavuz. Sevgisini de parasını da kızına pazarlık sonucunda veren bencil bir karakter.Firuze ise kendi ayakları üzerinde duran bir kadın olmasının yanında yaptığı birçok hareket babasına karşı oluşmuş savunma mekanizmalarının bir parçası.İnsan küçüklüğündeki yoksunluklara göre mi şekillendirir yalnızca hayatını? Bundan emin değilim. Çünkü birçok insan isyan etmek ya da adaletsizliklere direnmektense uyumlu olmayı, boyun eğmeyi kabulleniyor. Ebeveynlerini kutsallaştırarak onların işledikleri suçlara bahaneler üretiyor, hataların farkında olmalarına rağmen onlara toz konduramıyor, kötü de olsalar ebeveynlerinden sevgi dileniyorlar. Özgürlüklerini, benliklerini, ruhlarını satıyorlar. İşte dünyadaki bütün kötülüklerin ana nedeni bu belki de./Archive/2020/12/23/000738109-ic2.jpgİDEALİST ÖYKÜ!Öykü ise daha idealist bir karakter, daha da önemlisi doksanlarda suikasta kurban gitmiş bir gazetecinin kızı. Üzerinde çok büyük bir sorumluluk var ve yegane amacı babasının değerlerini sürdürebilmek ve en az onun kadar cesur bir insan olabilmek.Başkalarıyla yaşadığı ilişkilerde ürkek davranıyor çünkü her an terk edilebileceğinden ya da başına kötü bir şey gelebileceğinden korkuyor. Onun ki iyi bir baba figürü fakat onun da annesi hiçbir zaman arkasında durmuyor.En nihayetinde her iki kadın da tek başına yola devam etmek zorunda kalıyor. Psikanalizin son aşamasında olan kimseden medet ummadan birey olabilme gücü ikisinin de ruhunda fazlasıyla mevcut. Fakat insan ötekilerle var olan bir karakter. Ölüm döşeğine gelseler bile hesaplaşma arzuları dinmiyor. Firuze ve Öykü yirmi yıl sonra yeniden birbirlerine tutunabilecekler mi? Anne babalarla hesaplaşmanın bir son kullanma tarihi var mı?Evvel Bahar’ın hem konusu hem de motifleri Uzunhasanoğlu’nun diğer romanlarından çok farklı. Bu roman her birimize bir yönüyle dokunabilir. Ailelerimizi kıramadığımız için yüzleşemediğimiz yalnızlıklarımızı, derin ve dalgalı bir şekilde harikulâde ifade ediyor. Geçmişini çözümlemeyenlerin, terk edilmelerine rağmen güçlü kalabilmeyi başarabilenlerin, dostluk duygusunu iliklerine kadar yaşamış inşaların romanı.Uzunhasanoğlu, bizlere bu kitabıyla ebeveynlerin yanlışlarına rağmen doğruları savunabilen kadınların yaşadığını ve başka bir dünyanın mümkün olduğunu gösteriyor.Evvel Bahar / İrem Uzunhasanoğlu / Doğan Kitap / 248 s. / 2020. Ömer Çeşit

20. yüzyılın dev yapıtlarından; Canto General

20. yüzyılın dev yapıtlarından; Canto General figure > Cemal Süreya haklı olarak kitaptan “evrensel şarkı” diye söz eder çünkü yapıt en güneyden en kuzeye Amerika kıtasının yanı sıra bütün dünyayı kucaklar. /Archive/2020/12/23/000324564-kapakic1.jpgEVRENSEL ŞARKIÜlkemizde bu zamana değin Pablo Neruda’dan birçok şiir/kitap çevirisi yapılmıştır. Bunlar arasında özellikle şairin en temel yapıtlarından biri olan Canto General’dan E. Gökçe, C. Süreya, E. Alkan gibi şair çevirmenlerin yaptıkları çeviriler bu uludeniz yapıttan birkaç damla olarak kalmıştır. Onun için Türkiye’deki okurun Neruda’nın şiirlerini tam anlamıyla tanımadığını, bunun bir eksiklik olduğunu düşünüyordum. Artık yapıtın bütünlüklü bir çevirisinin yayımlanmasıyla sözünü ettiğim eksiklik giderilecek.Neruda 1938’te babasının ölüm döşeğinin başında “Şili’nin Şarkısı” adlı bir şiire başlar. Baba oğlunun doktor, mühendis, avukat olmak yerine şair olmasına hep şiddetle karşı çıkmış, bu yüzden onun da şiirlerini yayımlayabilmek için takma ad kullanmasına neden olmuştu.Şair bu tarihten başlayarak şiirde halkının ve kendisinin kaynağını, köklerini aramaya çıkar. Bu şiir 12 yıl sonra, 1950’de kendi ülkesinde değil, Meksika’da yayımlanan Canto General (Canto=Şarkı, General=Genel) adlı dev bir yapıta dönüşecektir.Cemal Süreya, Enver Gökçe’nin Neruda’dan “Seçme Şiirler” başlığıyla yayımladığı kitaba yazdığı önsözde haklı olarak kitaptan “Evrensel Şarkı” diye söz eder çünkü yapıt en güneyden en kuzeye Amerika kıtasının yanısıra bütün dünyayı kucaklar./Archive/2020/12/23/000338580-ic2.jpgACININ TARİHİBu yapıtın şairin yapıtları içinde ayrı bir yeri vardır. Olgunluk dönemi ürünlerinin başlangıcını oluşturur. Epik, lirik, tarihsel ve çok kişisel unsurların güzel bir karışımıdır. Artık dizginsiz coşkular, duygulanımlar şaire değil, şair onlara egemendir, onları denetimi altında tutarak, bir kendiliğindelik içinde dile getirerek yazmaktadır.Okur bir yandan Şili’nin tarihine, dolayısıyla Latin Amerika, hatta tüm Amerika tarihine tanık olur, çünkü Şili’nin tarihi sömürgeciliğin getirdiği savaşların ve acıların tarihidir; öte yandan şairin birçok yaşamını, kişiliğini keşfederken onun insan ve ülke sevgisini, kişisel dramını başka bir cepheden görür.Neruda, 1945’te senatör seçilmesinden ve Komünist partisine kaydolmasından sonra siyasal etkinliklerini ve daha önce yazmaya başladığı “Canto General”ın yazımını birlikte sürdürmeye başlar.1948’in başında hakkında verilen tutuklanma kararı üzerine gizlenmek, hatta yurt dışına kaçmak zorunda kalır.Neruda kitabını gizlilik içindeyken daha yoğun bir biçimde yazmayı sürdürür. Şaire göre İspanyol istilacı, baskıcı, işkenceci, kan dökücü, yıkıcı babadır. Babayla İspanyol’un bu özdeşleştirilmesine yer yer rastlarız bu kitaptaki şiirlerde. Dolayısıyla babasının soyadını, İspanyollar arasında yaygın olmasından dolayı soyadları anılan istilacılar arasında görmek şaşırtıcı değildir.Çelişkili, ama anlaşılır bir biçimde aynı adı öldürülen halktan kişiler arasında görmek de olası. Babası İspanyoldur, ama sade bir demiryolu işçisidir, halktan bir kişidir./Archive/2020/12/23/000404189-ic3.jpgCanto General, Neruda’nın dolaştığı bütün Güney Amerika kıtasında, Pasifik karşısında, And Dağları’nda, gizlilik içinde kaldığı halktan insanların evlerinde, gecekondu evlerde ya da lüks otellerde, Arjantin’de, Peru’da, Meksika’da, Macchu Picchu Dorukları’nda, balta girmez ormanlarda yazılmıştır.Her gittiği yerde gördüğü, halkının güzelliklerini, kadınlarının büyüsünü, dostlarının çalışmasını ve vatandaşlarının zekâsını güçlü bir biçimde duyumsatır. İnka, Aztek, Maya gibi büyük yerli uygarlıklarının beşiği olan Amerika’nın büyüklüğünü keşfettirir.Neruda’ya göre Amerika halklarının yaşadıkları, en karanlıktaki olaylar gün ışığına çıkarılmalıdır. Amerika’nın ağaçları, çiçekleri, volkanları, ırmakları şiire dökülmelidir. Tarih ve toplum bilinci bunu gerektirmektedir./Archive/2020/12/23/000422829-ic4.jpgEPİK VE LİRİK İÇ İÇENe ki kitabı yalnızca Şili’ye ve Latin Amerika’ya, daha da ileri giderek dünyaya tarihsel bakışın bir ürünü olarak görmek yanlış olur. Aynı zamanda şairin anılarından, imgesel bakışından, şiirsel deneyimlerinden süzülüp gelen, önceliğin hep şiirde olduğu bir kitaptır.Buradaki şiirler, kazıdıkça imgesel mücevherlerin bulunduğu büyük bir maden damarının ürünleri gibi serilir önümüze.Sayfalar boyunca ilerledikçe coğrafyaya, tarihe yaklaşımdaki, siyasal suçlamalardaki epik söylemle kişisel yaşamöyküsünün sunumundaki, uzaktaki dostlara mektuplardaki lirik söylem iç içe geçer.Kimi yerde siyasal söylem ağırlık kazansa da şair, Uyansın Oduncu başlıklı IX. bölümün sonunda, “Hiçbir şey çözmeye gelmedim. / Şarkı söylemeye geldim buraya, / sen de benimle söyleyesin diye” siyasal kimliğinin ötesine geçerek şair kimliğini öne çıkarır.Özel olarak Şili’nin, genel olarak Amerika’nın yazgısı aynı zamanda şairin de yazgısıdır. Dolayısıyla Şili’nin ve öteki Amerika ülkelerinin sömürgeci İspanyollarca istilasından, yakın zamanlardaki maden işçilerinin grevlerine dek geçen yüzyılları kucaklayan dizelerde Amerika’nın; onu teriyle, kanıyla kuran, köklerini derinliğine daldıran halkın tarihsel ve siyasal konumuna tanıklık edilir, yorumu yapılır.Sonra adlar, adlar ve adlar... Yerli kabile reisleri, istilacı kaptanlar, hainler, diktatörler, işkenceciler, sendikacılar, şairler, değerli önderler, halkın dostları ve düşmanları, sade insanlar... Şili engin bir kitap gibi açılır önümüze.Zaten Neruda da 1962’de, Şili Üniversitesi’nde yaptığı bir konuşmada şöyle diyecektir: “Ne var ki en önemli, en engin kitabım, Şili adını verdiğimiz şey olmuştur. Vatanı durmadan okudum, gözümü üstünden hiç ayırmadım.”Canto General, Amerika kıtasında sanatın ve edebiyatın kötümserlik içinde bulunduğunu ve halktan uzaklaştığını düşünen şairin bu duvarı yıkmak için giriştiği çabanın da ürünüdür. Ona göre, acılarımızı aşmamız ve yıkımın üzerine çıkmamız gerekmektedir.Gerçekten de bu kitap üzerine yapılacak derinlikli bir inceleme, şairin imgelerinde özelde Şili halkına, genelde dünyadaki bütün halklara ilişkin göndermelerdeki çeşitliliği, zenginliği ortaya çıkartacaktır.Neruda yine bu kitabıyla Amerika’yı, Amerika halklarını şiirsel bir bakışla keşfetmiş, onu yeniden kurarak saygınlığına kavuşturmak istemiştir. Onun dizelerindeki halk artık siyasal söylemdeki soyut, yoksul halk değil, gerçek ve somut halktır.Evrensel Şarkı (Canto General) / Pablo Neruda / Çeviren: Adnan Özer / Can Yayınları / 552 s. / 2020. Aytekin Karaçoban

Fahrettin Koca, 4 ilin son durumunu paylaştı

Fahrettin Koca, 4 ilin son durumunu paylaştı figure > Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, İzmir, Trabzon, Samsun ve Hatay'da koronavirüsle mücadelede elde edilen son verileri paylaştı. Koca, ''Bu illerimizde günlük yeni vaka sayılarında düşüş başladı. Ancak hastane ve yoğun bakım servislerimizin yükü hala yüksek seyrediyor" dedi. Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Twitter hesabından yaptığı paylaşımda "İzmir, Trabzon, Samsun ve Hatay illerimizde güncel durumunu ele aldık. Bu illerimizde günlük yeni vaka sayılarında düşüş başladı. Ancak hastane ve yoğun bakım servislerimizin yükü hala yüksek seyrediyor" dedi. Bakanın paylaştığı tabloda İzmir'de günlük vaka sayıları yüzde 30 azaldı. Yatak doluluk oranı yüzde 57, yoğun bakım doluluk oranı yüzde 77 olarak açıklandı.Trabzon'da vaka sayılarında yüzde 25 düşüş oldu. Yatak doluluk oranı yüzde 52 , yoğun bakım doluluk oranı yüzde 72 olarak açıklandı.Samsun'da ise vaka sayılarında yüzde 35 düşüş olduğu görüldü. Yatak doluluk oranı yüzde 62, yoğun bakım doluluk oranı yüzde 80 olarak kayıtlara geçti.Hatay'da vaka sayılarında yüzde 40 düşüş gerçekleşti. Yatak doluluk oranı yüzde 85, yoğun bakım doluluk oranı yüzde 77 olarak açıklandı. cumhuriyet.com.tr